د کار موندل او کاري سندونو تاییدول

که د انټګراڅيون يا د جرمني ژبې بل کورس مو بشپړ کړی وي او غواړئ نوره جرمني ژبه هم زده کړئ؛ کولای شئ د دندې لپاره د جرمني ژبې په کورس (Deutsch für den Beruf - Berufssprachkurse) کې ګډون وکړئ. دې کورس ته (berufsbezogene Deutschsprachförderung) هم وايي. دا کورس به له تاسې سره مرسته وکړي چې د جرمني د کار په مارکېټ کې ګام کېږدئ او يا زده‌کړو ته دوام ورکړئ.

 تاييد شوو کاپيانو (beglaubigte Kopie) اصطلاح يا (Sie müssen das beglaubigen lassen) جمله مو خامخا ډېره اورېدلې ده. په ځانګړي ډول پوهنتون ته د نوم‌ليکنې پر مهال او يا هم په شتندس امت کې ځينې وخت د سندونو د تاييد شوو کاپيانو غوښتنه کيږي. تاييد شوې کاپي څه ته وايي؛ زه ولې اړتيا ورته لرم او چېرته يې ترلاسه کولای شم؟ دلته په دې اړه بشپړ مالومات او ګټور لېنکونه ترلاسه کولای شئ.

د دې لپاره چې په بهر کې د حرفوي يا لوړو زده‌کړو بشپړوونکي وکړای شي په جرمني کې  په خپل مسلک کې کار وکړي، بايد په جرمني کې د خپل فراغت سندونه رسمي‌کړي. دا کار د رسمي کولو د ادارو يا (Anerkennungsstellen) له لارې کيږي. ځينې وخت ښايي د ځينې سندونو کموالی د دې سبب شي چې د يو چا د فراغت سندونه په بشپړ ډول رسمينه شي. که تاسې هم له داسې حالت سره مخ ياست، کولای شئ په جرمني کې د مسلکيتوب (Qualifizierungsprogramm) په پروګرامونو کې ګډون وکړئ. دا پروګرام ښايي يو مسلکي کورس او يا هم د دندې لپاره د جرمني ژبې زده‌کړه وي.

يادونه: که غواړئ خپل تحصیلي اسناد په جرمني کې د کار لپاره تایید کړئ، کولی شئ د استوګنې قانون (§16d Aufenthaltsgesetz) له مخې د استوګنې اجازه ترلاسه کړئ. د دې لپاره باید ثابته کړئ چې د کار وړاندیز د یو مسلکي کار لپاره دی. ( د کلیسایي فعالیتونو یا د نرسینګ مسلکونو لپاره ځینې استثناوې یا اسانتیاوې شته).

که جرمني ته د تحصیلي سندونو د ارزونې (Qualifikationsanalyse) ترسره کولو یا ازموینې ورکولو لپاره راځئ، کولی شئ  د استوګنې اجازه ترلاسه کړئ. د دا ډول استوګنې اجازه د تر ټولو ډېرو ۶ میاشتو لپاره ورکول کیږي. په عمومي توګه د دې اجازې لپاره، له خپلې تحصیلي کچې سم د جرمني ژبې A2 سند ته هم اړتیا لرئ. همدارنګه باید ثابته کړئ چې تاسې د "Qualifikationsanalyse" لپاره بلنه ترلاسه کړې ده.

په جرمني کې د کار مارکېټ بېلابېل قوانين او مقررات لري. د دې تر څنګ تاسې هم بايد د دندې ترلاسه کولو لپاره ځينې شرايط پوره کړئ. ډېر ګمارونکي خپل کارکوونکي په خپله څانګه کې د هغوی د سندونو او مدارکو له مخې غوره کوي خو له اړونده سندونو پرته هم د دندې پيدا کولو چانس شته.

دلته به تاسې د دندې ترلاسه کولو لپاره د ضروري ګامونو په اړه مالومات ترلاسه کړئ او په هغو لارو چارو به وپوهېږئ چې د دندې ترلاسه کولو لپاره ستاسې چانس زياتوي.

لاندې ټکي بايد مخکې له مخکې په ياد ولرئ:

• د جرمني په ډېرو کمپنيو کې په جرمني ژبه خبرې کيږي. ځينې وخت انګليسي ژبه هم کارول کيږي خو په ډېری دندو کې تاسې اړ ياست چې په جرمني ژبه خبرې اترې وکړئ. د جرمني ژبې د زده کولو لپاره ډېرې لارې شته. په دې اړه ډېر مالومات زموږ د ژبو د زده‌‌کړې په څپرکيو کې وګورئ.
• په جرمني کې د کار له پیل وړاندې د کار اجازې ته اړتيا ده. د پنا غوښتونکو د کار اجازې په اړه نور مالومات زموږ د کار اجازې په څپرکي کې ولولئ. د مهاجرو او د کار لپاره راغلو کسانو د کار اجازه د هغوی د استوګنې له اجازه سره تړلې ده. په ويزه راغلو کسانو او نورو کډوالو لپاره د کار اجازې مالومات زموږ په بل څپرکي (جرمني ته مهاجرت) کې ولولئ.

په يوه نوي هېواد کې د کار او يا زده‌کړو پيلول ښايي اسانه نه وي. له همدې کبله په جرمني کې د جاب‌سنټر او کار ادارو له لوري له نويو راغلو کسانو سره مرسته کيږي. هلته د کار موندلو او يا غوښتنليک لېږلو لپاره مرسته ترلاسه کولای شئ. يا هم ښايي يو کوپون ترلاسه کړئ چې په مرسته يې په روزنيزو دورو کې ګډون کولای شئ. په دې ډول کولای شئ د کار بازار ته لاره ومومئ.

په دې څپرکي کې د کار موندلو لپاره د شته فرصتونو او وړانديزونو په اړه مالومات درکوو.

د ۲۰۲۴ کال د جون له لومړۍ نېټې څخه، د استوګنې قانون د شلمې الف او ب مادو له مخې  د فرصت کارت (Chancenkarte) ورکول کيږي. په دې توګه به وړ ماهر کارکوونکي د کار موندلو لپاره په جرمني کې د پاتې کیدو فرصت ترلاسه کړي. د دې کار لپاره، باید دا کسان ځینې شرایط پوره کړي. دلته په دې اړه بشپړ مالومات درکوو.

د عملي زده‌کړو يا پرکتيکوم په مرسته کولای شئ د کار تجربه ترلاسه کړئ او د دندې ترلاسه کولو لپاره ښه فرصتونه ومومئ. په ډېرو ښوونځيو او پوهنتونونو کې له زده‌کوونکو غوښتل کيږي چې د زده‌کړو پر مهال په ځينې اجباري پرکتيکومونو کې برخه واخلي. دلته به تاسې د پرکتيکوم ترسره کوونکي په توګه د خپلو حقونو، د پرکتيکوم ترسره کولو د ګټو او له پرکتيکوم پیلولو مخکې د مهمو مسايلو په اړه مالومات ولولئ.

په جرمني کې ډېر شرکتونه د ماهرو کارکوونکو په لټه کې دي. که څوک د يوې دندې لپاره اړين سندونه او وړتيا ولري، ښايي په جرمني کې کار ومومي او ژوند وکړي. البته له بهر څخه په جرمني کې د کار لټون اسان نه دی. د دې کار لپاره د استوګنې قانون د ۲۰مې مادې له مخې، هغو کسانو ته ويزه ورکول کيږي‌ له درېيمو هېوادونو څخه د جرمني ته د کار د لټولو لپاره راځي. له دې ويزې په قانوني ډول جرمني ته راتلای شئ او دلته د ځان لپاره يو مناسب کار يا دنده موندلای شئ. په دې څپرکي کې د دې ويزې ترلاسه کولو په اړه بشپړ مالومات درکوو.

په جرمني کې د کار اجازې په تر لاسه کولو کې ستاسې د اوسېدنې او پناغوښتنې حالت پرېکړه کوونکی دی. په اصل کې جرمني ته له راتګ وروسته په لومړيو دريو مياشتو کې د کار اجازه نه لرئ خو که د پناغوښتونکي په توګه مخکې له مخکې په رسميت پېژندل شوي ياست؛ دا شرايط تغيير کوي. دلته په دې اړه بشپړ مالومات موندلای شئ.

هغه کسان چې د کډوال په توګه نه بلکې په ويزه جرمني ته راغلي وي او يا راځي، د کار د اجازې په اړه بشپړ مالومات زموږ په نورو مالوماتي څپرکيو (جرمني ته مهاجرت) کې موندلای شي.

که له ماشومانو پوښتنه وشي چې غواړې څه شی جوړ شې؟ سملاسي يو ځواب درکوي. وروسته بيا د دې پوښتنې ځواب يو څه سختيږي. په جرمني کې ډېرې زياتې دندې شته او د هغو لپاره د زده‌کړو يا اوسبیلډونګ د وړ څانګې غوره کول د هر چا لپاره اسانه نه دي. ځکه د جرمني د کار ادارې (Die Agentur für Arbeit) ډېر زيات مالومات راټول کړي دي او ډېر مرستندوی مواد يې چمتو کړي څو له خلکو سره د دندو په ټاکلو کې مرسته وکړي.