حقوق و امتیازاتی افراد دارای معلولیت
Menschen mit Behinderung

هنگامی که از معلولیت حرف میزنیم، بسیاری فقط به افراد نشسته روی صندلی چرخدار فکر می کنند. اما باید در نظر داشته باشیم که معلولیت  اشکال مختلف دارد و گاهی حتی نمایان نمیشود. بطور مثال مشکلات روحی روانی و بیماری های مزمن هم معلولیت هستند و افراد مبتلا به آن از حقوق  خاصی برخوردار هستند. مهم نیست که فرد با معلولیت متولد شده است و یا معلولیت به علت حادثه یا بیماری ایجاد شده باشد.

در این صفحه همه حقوق و امکانات حمایتی موجود برای افراد دارای معلولیت در آلمان را به شما توضیح میدهیم و همچنین به وضعیت ویژه پناهندگان دارای معلولیت می‌پردازیم.

قوانین و حمایت‌های موجود برای افراد دارای معلولیت
معلولیت چیست؟

معلولیت عبارت است از هر گونه محدودیت در توانایی های فیزیکی، ذهنی یا روحی در افراد که بیش تر از شش ماه طول بکشد و مانع زندگی معمولی فرد شود. معلولیت ها نه تنها شامل اختلالات و مشکلات فیزیکی، روانی و همچنین (Neurodiversität)، بلکه بیماری های مزمن (مانند روماتیسم، اسکلروز، سرطان) و بیماری های روانی را هم در بر میگیرد.

معلولیت در آلمان به چندین درجه (GdB) تقسیم شده است که از ۲۰ درصد معلولیت تا ۱۰۰ درصد متغیر است. هر چقدر درصد معلولیت بیشتر باشد، شدت معلولیت بالاتر است و شخص کمک و حمایت بیشتری از طرف دولت دریافت می‌کند. پزشک شما درجه معلولیت شما را تعیین می‌‌کند. 

خوب است بدانید: (Neurodiversität) به این معنی است که انواع مختلفی از مغزها وجود دارد و این هم طبیعی و هم ارزشمند است. افراد با طرز تفکر، مهارت ها و رفتارهای متفاوت مورد بسیار با ارزش هستند. این همچنین شامل افراد مبتلا به اوتیسم، ADHD، نارساخوانی و سایر ویژگی های متنوع عصبی می شود. ایده این است که تفاوت ها را بدون انگ زدن به همدیگر بپذیریم و به آنها احترام بگذاریم و جهانی را ترویج کنیم که در آن همه افراد بدون توجه به طرز فکرشان قابل احترام باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع، به وب سایت NeuroDivers e.V. نگاهی بیندازید. در آنجا اطلاعات و مشاوره دریافت خواهید کرد.

آیا دولت آلمان افراد دارای معلولیت را کمک میکند؟

بلی، دولت آلمان از افراد دارای معلولیت حمایت می کند تا مشکلاتی را که افراد معلول به دلیل محدودیت‌های خود دارند، جبران کنند. این کمک ها  "Nachteilsausgleich" نامیده می شود.

افراد داری معلولیت می توانند به عنوان مثال از حمایت های زیر برخوردار باشند:

  • مراقبت ویژه پزشکی
  • کمک در یافتن شغل و یا ماندن در یک شغل
  • کمک به پیشبرد امور منزل
  • کمک هزینه های مراقبت از کودک
  • استفاده رایگان از اتوبوس ها و قطارها
  • بازنشسته شدن قبل از وقت
  • پرداخت مالیات کمتر

اما همه افراد دارای معلولیت از همه انواع کمک ها و حمایت ها برخوردار نمیشوند، این  که چه نوع خدمات و کمک های دریافت میکنید بستگی به وضعیت شخصی، سطح زندگی و درجه معلولیت دارد.

برای اینکه بتوانید از دولت درخواست حمایت و کمک کنید، ابتدا باید برای کارت معلولیت (Schwerbehindertenausweis) ثبت نام کنید. فقط کسانی که دارای معلولیت شدید (۵۰ درصد یا بالاتر) باشند می توانند این کارت را دریافت کنند. برای درخواست کارت، شخص معلول، باید فرم مخصوص را پر کند و با تمام مدارک پزشکی خود را به اداره خدمات حمایتی اجتماعی (Versorgungsamt) مربوطه ببرد. نام و آدرس اداره‌ای که مسئول پرونده شماست را می‌توانید در وبسایت schwerbehindertenantrag.de پیدا کنید. 

لطفا توجه داشته باشید: شما می توانید بدون در نظر گرفتن وضعیت اقامت خود در آلمان برای کارت معلولیت درخواست دهید. این بدان معنی است که حتی اگر هنوز پرونده پناهندگی شما جریان دارد و یا «دولدونگ» دارید همچنان میتوانید کارت معلولیت و حمایت دریافت کنید.

مراکز کمک و مشاوه را چگونه بیابم؟

همه مراکز مشاوره یک بخش مخصوص برای افراد دارای معلولیت دارند و از آنها حمایت می کنند. به عنوان مثال، شما می توانید به مراکز مشاوره مهاجرت برای بزرگسالان ( Migrationsberatung für Erwachsene) مراجعه کنید یا اگر زیر ۲۷ سال سن دارید، می توانید از خدمات مهاجرت برای جوانان (Jugendmigrationsdienst) در منطقه خود راهنمایی دریافت کنید. کارکنان این إدارات به زبان های مختلف صحبت می کنند. پناهجویان همچنین می توانند با سازمان ProAsyl با شماره تلفن ۰۶۹۲۴۲۳۱۴۷۲ تماس بگیرند و یا هم به آدرس proasyl@proasyl.de ایمل بفرستند.

برای مشاوره ویژه افراد دارای معلولیت (به زبان آلمانی) به وبسایت teilhabeberatung.de مراجعه کنید. 

بر علاوه پنج انجمن زیر انجمن‌های ملی اصلی برای رسیدگی به مسائل مربوط به معلولیت در آلمان هستند. با تماس با این انجمن‌ها می توانید بطور مفصل در مورد زندگی روزمره، قوانین، کار، بیمه و مسائل مختلف دیگر مربوط به افراد دارای معلولیت مشوره کنید و معلومات بگیرید (به زبان آلمانی).

از کجا می‌توانم برای کودکم که دچار معلولیت است کمک بگیرم؟

همه مراکز مشاوره را در بخش اطلاعات محلی ما پیدا کنید. به وب سایت ما وارد شوید و با نوشتن نام شهر خود و آن موضوعی که در موردش مشاوره لازم دارید را بنویسید و همه آدرس ها و شما تماس‌های وکلا، مراکز مشاوره و کلاس های زبان را پیدا کنید. اداره رفاه جوانان (Jugendamt) در هر منطقه یا شهر مسئول رسیدگی به کودکان دارای معلولیت است. در وبسایت ٖ www.jugendaemter.com می‌توانید شعبه‌ای از اداره رفاه جوانان را که باید به آن مراجعه کنید پیدا کنید. در دو وبسایت www.familienratgeber.de و www.kindergesundheit-info.de می‌توانید معلومات مفصل‌تری در مورد حقوق و امکانات حمایتی موجود کسب کنید. در وبسایت www.bvkm.de هم می‌توانید یک برشور اطلاعاتی سه زبانه (آلمانی، ترکی، عربی) در مورد کودکان دچار معلولیت در آلمان پیدا کنید.  در وب‌سایت www.patiententelefon.de نیز می‌توانید مجموعه‌ای از لینک‌های اینترنتی مفید و شماره تلفن‌های لازم برای والدین دارای فرزندان معلول را بیابید. 

معمولا برنامه ادغام کودکان دارای معلولیت در مدارس عادی در آلمان به طور منظم ترویج  و تقویت می شود، اما برای کودکان داری معلولیت مدارس مخصوصی هم وجود دارد که در مطابقت با نیازهای خاص این کودکان و نوجوانان ایجاد شده اند. برای معلومات بیشتر در این مورد می‌توانید با اداره رفاه جوانان یا «یوگندآمت» مربوطه و همینطور مرکز مشوره مهاجرتی جوانان (Jugendmigrationsdienst) مشاوره کنید. 

بر علاوه این پنج انجمن ملی اصلی برای رسیدگی به مسائل مربوط به معلولیت در آلمان هستند. با تماس با این انجمن‌ها می توانید بطور مفصل در مورد زندگی روزمره، قوانین، کار، بیمه و مسائل مختلف دیگر مربوط به افراد با نیازهای ویژه مشوره کنید و معلومات بگیرید.

چه کسی مجاز به استفاده از مکان های مخصوص پارک ماشین و توالت های ویژه برای معلولین است؟

 تنها در صورت داشتن کارت شناسایی معلولیت شدید (Schwerbehindertenausweis) و مجوز پارک ماشین برای معلولین (Behindertenparkausweis)  مجاز به پارک در فضای پارک برای معلولین (Behindertenparkplatz) هستید. مجوز پارکینگ مخصوص معلولین فقط به افرادی داده می شود که دارای معلولیت فوق العاده شدید حرکتی (außergewöhnlich gehbehindert) که به نشانه (aG) مشخص میشود باشند و یا نابینا باشند که به علامت (Bl) مشخص میشود. در برخی از ایالت های فدرال، افراد دارای معلولیت شدید با درجه های ( G و B) هم میتوانند مجوز پارک برای معلولین را دریافت کنند. افراد دارای معلولیت که فاقد مجوز پارکینگ معلولین هستند، مجاز به پارک در جای پارک معلولین نیستند.

مهم: لازم نیست حتما خود فرد دارای معلولیت رانندگی کند. به عنوان مثال، می توانید برای کودک خود که دارای معلولیت شدید است درخواست مجوز پارکینگ برای معلولان کنید. در آن صورت هر وقتی که فرزندتان با شما است، می توانید از فضای پارک برای افراد دارای معلولیت استفاده کنید.

اداره مسئول صدور مجوز پارکینگ برای معلولان است، از شهری به شهر دیگر متفاوت است. برای اطلاعات دقیق از از شهرداری محل زندگی خود بپرسید.  بعلاوه  به عنوان مثال، شما می توانید به مراکز مشاوره مهاجرت برای بزرگسالان ( Migrationsberatung für Erwachsene) مراجعه کنید یا اگر زیر ۲۷ سال سن دارید، می توانید از خدمات مهاجرت برای جوانان (Jugendmigrationsdienst) در منطقه خود راهنمایی دریافت کنید.

مهم: اگر در محل پارکینگ معلولین بدون مجوز پارک برای معلولین پارک کنید، باید جریمه پرداخت کنید، حتی ممکن است ماشین شما را به محل خاصی منتقل کنند و شما باید هزینه جابجایی آنرا بپردازید.

توالت های عمومی برای معلولین در ایستگاه های استراحت در اتوبان ها، ایستگاه های قطار، مناطق عابر پیاده و غیره به طور کلی باز و در دسترس نیستند. برای اینکه بتوانید از آنها استفاده کنید به یک کلید مخصوص (Euroschlüssel) نیاز دارید. با استفاده از این کلید ویژه می توانید تمام سرویس های بهداشتی معلولین در سراسر اروپا را باز کرده و از آنها استفاده کنید. این کلید را  میتوانید از باشگاه «افراد دارای معلولیت و دوستان» (Club Behinderter und ihrer Freunde) با پرداخت هزینه ۲۳ یورو درخواست کنید. برای درخواست فرد باید دارای معلولیت شدید با یکی از درجات معلولیت (aG, B, H, BL) باشد. افرادی که دارای شناسنامه معلولیت شدید با علامت (G) هستند نیز اگر داری ۷۰ درصد معلولیت یا بالاتر از آن باشد حق دارند این کلید را داشته باشند.

در مورد توالت های معلولین در رستوران ها، هتل ها یا ادارات، مالک تعیین می کند که آیا این توالت ها برای افراد دیگر نیز قابل دسترسی است یا خیر. به طور کلی، توالت های مخصوص افراد دارای معلولیت باید برای کسانی که واقعاً به آنها نیاز دارند، خالی نگه داشته شود.

مهم

متاسفانه هیچ مرکز اورژانس تلفنی سرتاسری که افراد ناشنوا و یا کم‌شنوا بتوانند در هنگام بروز مشکل به آن مراجعه کنند وجود ندارد. در بعضی از شهرها شما می‌توانید به اورژانس به جای زنگ زدن، پیام کوتاه تلفنی بفرستید تا به کمک شما بیایند. بعلاوه اپلیکیشن‌های موبایلی مانند Handhelp،  Tess و MeinNotruf نیز وجود دارد که در آن افراد دارای محدودیت گفتاری و شنوایی در صورت بروز مشکل می‌توانند با مراکز اورژانس تماس بگیرند.