لای اربایت (Leiharbeit) را اگر به فارسی ترجمه کنیم میشود «کار قرضی»، اما این اصطلاح مفهموم بسیار گسترده و متفاوتی از ترجمه آن دارد. در آلمان شرکت های هستند که در رشته های مختلف از سطوح ابتدایی تا پیشرفته و تخصصی کارمند استخدام میکنند. این شرکت‌ها در واقع خودشان این کارمندان را لازم ندارند و فقط روند اعلان کار و استخدام را انجام میدهند و در مواردی که نیاز باشد برایشان آموزش‌های لازمه را ارائه میکنند و به عنوان نیروی کار آماده در شرکت ثبت میکنند و حقوق میدهند. شرکت ها و إدارات دیگر اگر نیاز فوری به کارمندان متذکره داشته باشند از این شرکت های استخدامی درخواست میکنند به آنها برای دوره های مشخص چند کارمند بفرستند. همه کارکنان استخدام شده در واقع با شرکت استخدام کننده اصلی قرارداد کار میبندند و از حقوق و مزایایی آن استفاده میکنند، اما برای دوره های کوتاه برای إدارات و شرکتهای مختلف برای کار فرستاده میشوند. به همین دلیل بنام کار قرضی، کار موقت و یا هم دوره ای یاد میشود. شخص ممکن است برای شرکت های مختلف کار کند اما بازهم کارمند اصلی شرکت استخدام کننده به حساب می آید و از شرکتهای موقتی هیچ منفعت و مزایایی نمیگیرد. به عنوان مثال، مسئله تعطیلات و پرداخت بیمه های اجتماعی و دستمزد و همه مربوط به شرکت اولی است و فرقی هم نمیکند کارمند در کدام شرکت مشغول بکار باشد. این نوع کار ها اغلب در صنایع فلزی و الکترونیکی و همچنین بخش های امنیتی، تدارکات، حمل و نقل، اداری بیشتر مورد استفاده هستند
لطفا توجه داشته باشید: این نوع کار کردن به معنای «کار موقت» نیست. شما با شرکت اصلی برای همیشه استخدام هستید اما با شرکت های دومی ممکن است برای دوره های کوتاه کار کنید.
یافتن یک کار در این شرکت ها نسبت به یافتن کار معمولی برای افرادی که تجربه کاری در یک رشته خاص ندارند ساده تر است. بنابراين، این نوع کار می تواند به عنوان فرصتی برای ورود به بازار کار آلمان استفاده شود. کار با قراردادهای کوتاه مدت (Leiharbeit) اغلب به معنای کار در چندین شرکت مختلف است، بنابراین شما همچنین می توانید تجربه زیادی کسب کنید و ارتباطات خوب حرفه ای داشته باشید. گاهی اوقات یک کارمند موقت در نهایت به عنوان یک کارمند عادی و برای طولانی مدت توسط شرکتی که قرار بوده فرد در ان فقط به عنوان یک کارمند قرارداری و برای مدت کوتاه کار کند، استخدام می شود. با این حال، این کار فقط زمانی انجام می شود که قرارداد اولی فرد با شرکت اولی استخدام کننده منقضی شده باشد و یا خاتمه داده شود.
این کار های قرارداری با شرکت های استخدامی متعارف حاوی معایبی نیز میباشد. بطور مثال، شما در هر شرکتی که برای کار فرستاده میشوید و در هر سطحي کار کنید، حقوق شما از شرکت اولی استخدام کننده پرداخته میشود که معمولا خیلی کمتر از آن مبلغی است که شرکتی که در آن کار میکنید به شرکت استخدام کننده شما میپردازد. علاوه بر این، اشتغال در شرکت های مختلف اغلب به معنی تغییرات مکرر در محیط کار شما است. بنابراین شما مجبورید همیشه با شغل های جدید، همکاران و محل های کار جدید خود را هماهنگ کنید.
حقوق کارگران قراردادی در شرکتهای استخدامی طبق قوانین مربوط به شرکتاهای کار اجاره‌ی (یا AÜG Arbeitnehmerüberlassungsgesetz) تنظیم می شود. بسیاری از آژانس های استخدامی موقت نیز طبق توافق نامه های جمعی عمل میکنند. توافقنامه های جمعی گروهی توافقنامه های بین شرکت ها و اتحادیه ها کارگری برای تنظیم شرایط کاری در یک صنعت خاص هستند.
· به عنوان کارگر قرارداری دریک شرکت استخدامی، شما حق دارید که یک قرارداد کتبی کاری داشته باشید که تمام جزئیات مهم مانند تاریخ شروع و مدت استخدام، شرح مختصری از وظایف، مبلغ حقوق و دستمزد، تعداد ساعتهای کاری هفتگی و مدت اعلان خاتمه دادن به قرارداد در آن ثبت شده است. لطفا توجه داشته باشید: قبل از امضای قرارداد کار را آغاز نکنید. در غیر این صورت، شما از شرایط قانونی ان برخوردار نخواهید شد.
· شما حق برخورداری از شرایط کاری مشابه کارکنان اصلی شرکتی که به طور موقت قرار است کار کنید را دارید. یعنی شما نباید با مقایسه با همکاران دیگر خود که قراردادی نیستند، با رفتار و شرایط کاری متفاوت قرارگیرید.
· در اصل یک کارگر قراردادی که قرار است از شرکت استخدامی به یک شرکت دیگر برای کار موقت فرستاده شود، حق ندارد بیشتر از 18 ماه بصورت موقت کار کند. یعنی اگر فردی که قرار بوده بصورت موقت در یک اداره کار کند ولی بیش از 18 ماه به کار ادامه دهد، به طور خودکار کارمند اصلی محسوب میشود و تحت شرایط شرکت جدید کار میکند، نه شرکت اولی استخدام کننده. اما اگر شما ترجیح می دهید که هنوز با شرکت استخدام کننده اولی کار کنید، می توانید قرارداد خود را حفظ کنید. برای انجام این کار، باید درخواست خود را به صورت کتبی به اداره فدرال استخدام ارسال کنید.
· شما مجبور نیستید تمام شغل هایی را که آژانس استخدامی موقت به شما پیشنهاد می دهد، قبول کنید. در اصل، شما فقط موظف به انجام وظایف ذکر شده در قرارداد خود هستید. مثلا اگر شما برای صنعت فلز استخدام شده اید، مجبور نیستید به عنوان کارمندان امنیتی کار کنید.
· در ابتدای کار، شرکت استخدامی باید همه اطلاعات مربوط به این سیستم کار «دفترچه اطلاعات برای کارگران قراردادی» که توسط اداره فدرال کار آلمان ارائه شده است را به شما ارائه کند. در این جزوه، حقوق شما به عنوان یک کارگر موقت قراردادی مشخص می شود. شما حتی حق دارید این جزوه را به زبان مادری خود درخواست کنید.
شما در بدترین حالت باید حداقل دستمزد قانونی Mindestlohn در ساعت دریافت کنید. در حال حاضر حد اقل دستمزد قانونی در ایالت های غربی و شرقی آلمان ۱۳ یورو و ۵۰ سنت «سال ۲۰۲۴» است.
- اگر شما به عنوان یک کارمند قراردادی مدت بیش از نه ماه در یک شرکت کار کنید، در اصل حق دریافت حقوق مشابه با همکاران اصلی شرکت را دارید. در برخی از صنایع، ممکن است توافقنامه های جمعی (توافقنامه های اتحادیه های کار با شرکت‌ها) وجود داشته باشد که نشان میدهد، کارگران قراردادی تنها پس از ۱۵ ماه کار در یک شرکت حق دریافت حقوق مشابه با کارکنان اصلی را دارند.
- شما دستمزد خود را از شرکت استخدام کننده دریافت میکنید، حتی اگر در حال حاضر به هیچ شرکت دیگری برای کار فرستاده نشده باید.
- ساعت های اضافه کاری معمولا پرداخت نمی شود. در عوض، شما حق دارید که در عوض از ساعتهای تعطیلی استفاده کنید . به عنوان مثال، اگر بیش از هشت ساعت در یک روز کار کنید، میتوانید روز بعدی زودتر از یک روز کامل کار را ترک کنید. اما شما باید ابتدا با رئیس خود در این باره صحبت کنید.
- شرکت استخدام کننده موقت معمولا باید هزینه های ترانسپورت برای رفت و آمد بین شرکت اصلی و شرکتی که موقتی در آن کار میکنید را بپردازد.
شرکت های استخدام کننده همیشه به دنبال کارکنان جدید هستند و از موتورهای جستجو برای استخدام به طور منظم استفاده می کنند. اطلاعات بیشتر در این باره را می توانید در این بخش «جستجوی کار» در وب سایت ما بخوانید. شما همچنین می توانید ازوب سایت های Zeitarbeit-Portal، Zeitarbeit-Job Netzwerk هم شرکتهای استخدام کننده را پیدا کنید.
شرکت ها و اداره های نسبتا بزرگ در آلمان داری یک شورای حمایت از کارکنان هستند که بنام (Betriebsrat) یاد میشود. همه کارکنان به شمول کارمندان موقت و قراردادی اگر در محل کار هرنوع مشکلی داشته باشند می توانند به شورای کارگران (Betriebsrat) شرکت تماس بگیرند. شورای های کارگران همیشه حمایت کننده منافع کارکنان هستند و از آنها در مقابل کارفرما حمایت میکنند. یکی از وظایف اصلی شورا این است که اطمینان حاصل کند همه قوانین و توافقنامه ها (بین اتحادیه های کارگری و کارفرمایان) بدرستی عملی می شوند. معمولا شورای كارگران مخصوص به شرکتی که در آن کار میکنید، به مشكلاتی مانند مسائل حقوق و دستمزد و سایر موضوعات مورد توافق در قرارداد کار، رسیدگی میکند.
بر ای رسیدگی به مشکلات خود با کارفرما به دفاتر مشاوره پروژه (Faire Integration) مراجعه کنید. این موسسه در شهر های مختلف دفتر دارد و کارمندان آن به زبان های مختلف صحبت میکنند و شما را بصورت رایگان کمک میکنند تا مشکلات خود را با کارفرمای خود حل کنید. برای یافتن دفاتر این موسسه در شهر خود به سایت faire-integration.de مراجعه کنید.
شما همچنین می توانید برای حل مشکلات در محیط کار به اداره مشاوره دهی برای کارگران قراردادی (Contact and Conciliation Office for Temporary Workers) نیز با شماره تلفن ۰۳۰۲۵۷۶۲۸۴۷ و یا ایمل ادرس (kontakt@kuss-zeitarbeit.de) تماس بگیرید.
اگر رفتار شرکت استخدام کننده کارگران قراردادی در برابر شما به دلایل خانوادگی، ملیت، گرایش جنسی، جنسیت یا سن، تبعیض آمیز است، می توانید با اداره فدرال مبارزه با تبعیض (Federal Anti-Discrimination Agency) تماس بگیرید. کارمندان این اداره در روزهای دوشنبه (ساعت 13:00 تا 15:00)، چهارشنبه ها و جمعه ها (ساعت 9:00 تا 12:00) با شماره ۰۳۰۱۸۵۵۵۱۸۵۵ در دسترس هستند. همچنین میتوانید از طریق ایمیل beratung@ads.bund.de با آنها تماس بگیرید. کارکنان این اداره به آلمانی، انگلیسی و عربی صحبت می کنند.
لطفا توجه داشته باشید: اگر میخواهید مشخصات شما مخفی بماند، می توانید از تمام این سازمان ها به طور ناشناس کمک بگیرید. این بدان معنی است که رئیس شما در مورد شکایت شما چیزی نمیداند.
معمولا در میان این شرکتهای استخدام گننده کارگران قراردادی و خدمتی، شرکت هایی وجود دارند که قانون را رعایت نمی کنند. برای اینکه مطمئن باشید، باید درنظر داشته باشید که شرکتهای استخدامی کارهای موقتی قانونی اغلب اعضای انجمن هایی فدرال کارفرمایان (BAP) یا انجمن شرکتهای استخدام کننده کارمندان موقت آلمان (iGZ) هستند. شما می توانید قبل از امضای قرارداد کاری با این شرکت‌ها، با توجه به اینکه آیا شرکت مذکور در یکی از این انجمن ها ثبت شده است یا خیر، خود را از قانونی بودن آن مطمئن سازید. اطلاعات بیشتردر این مورد را در وب سایت prosoft.net بخوانید.
کاریابی و درخواست کار
بازار کار و کاریابی در آلمان قوانین و مقررات متعددی دارد. برای دریافت یک شغل مناسب، شما باید در ابتدا مطمئن باشید که برخی از الزامات و شرایط کارکردن در آلمان را دارید. بسیاری از کارفرمایان کارکنان خود رابراساس مدارک تحصیلی و تجربی در همان رشته یا شغل انتخاب می کنند. اما در مواردی حتی بدون داشتن مدرک خاصی در همان مورد، هنوز هم شانس پیدا کردن یک شغل خوب را دارید.
در این صفحه معلوماتی میتوانید مراحل و شرایط مورد نیاز برای شروع اولین کار خود در آلمان، و بلند بردن شانس خود برای پیدا کردن کار رویایی خود را بخوانید.
اما در ابتدا باید متذکر شویم که قبل از اقدام برای جستجوی کار باید مطمئن باشید که:
- زبان کاری درتقریبا همه کار‌ها، آلمانی است و در بعضی موارد با تسلط به زبان انگلیسی هم میتوانید شروع بکار کنید. بنآ باید به زبان آلمانی مسلط باشید و اینکه چه مدرک زبانی باید داشته باشید، بستگی به نوع کار و کارفرما دارد. راه های مختلفی برای یادگیری ویا بهبود مهارت های زبان آلمانی وجود دارد که اطلاعات بیشتر را میتوانید در بخش «زبان آلمانی» بخوانید.
- قبل از اینکه دنبال کار بگردید، باید اجازه کار داشته باشید و بدانید که مجاز به کار کردن در آلمان هستید یا خیر. برای معلومات بیشتر دراین باره به فصل مجوز کار مراجعه کنید.
آسبیلدونگ مدرسه‌ای (schulische Ausbildung)
برای داشتن شغل و موقعیت شغلی خوب در آلمان، تنها رفتن به دانشگاه شرط نیست. شما میتوانید با گذراندان دوره های مختلف آسبیلدونگ (آموزش‌های فنی حرفه‌ای) شغل مناسب و دلخواه خود را داشته باشید. هر دوره آموزشی تحصیلی در این رشته ها نظر به نوعیت و رشته های متفاوت بین یک تا سه سال طول میکشد. دوره های تحصیلی آسبیلدونگ معمولا یا فقط در یک مدرسه یا دانشگاه یا کالج به پیش برده میشود که به آنها آوسبیلدونگ های مدرسه‌ی (Schulische Ausbildung) میگویند و یا هم به دو بخش عملی و نظری تقسیم شده اند. بخش درسی و یا نظری در یک مدرسه یا دانشگاه یا کالج به پیش برده میشود و بخش عملی بسته به رشته تحصیلی، معمولا در شرکت‌ها و یا کارخانه و بیمارستان اجرا میشود و به آنها آوسبیلدونگ های دوگانه (Duale Ausbildung) میگویند. بعد از ختم دوره شما به عنوان شخص متخصص در همان رشته وارد بازار کار میشوید و براحتی میتوانید آینده شغلی خود را رغم بزنید. در این بخش در مورد آوسبیلدونگ های مدرسه‌ی (Schulische Ausbildung) توضیح میدهیم.
آسبیلدونگ های دوگانه (duale Ausbildung)
برای داشتن شغل و موقعیت شغلی خوب در آلمان، تنها رفتن به دانشگاه شرط نیست. شما میتوانید با گذراندان دوره های مختلف آسبیلدونگ (آموزش‌های فنی حرفه‌ای) شغل مناسب و دلخواه خود را داشته باشید. هر دوره آموزشی تحصیلی در این رشته ها نظر به نوعیت و رشته های متفاوت بین یک تا سه سال طول میکشد. دوره های تحصیلی آسبیلدونگ معمولا یا فقط در یک مدرسه یا دانشگاه یا کالج به پیش برده میشود که به آنها آوسبیلدونگ های مدرسه‌ی (Schulische Ausbildung) میگویند و یا هم به دو بخش عملی و نظری تقسیم شده اند. بخش درسی و یا نظری در یک مدرسه یا دانشگاه یا کالج به پیش برده میشود و بخش عملی بسته به رشته تحصیلی، معمولا در شرکت‌ها و یا کارخانه و بیمارستان اجرا میشود و به آنها آوسبیلدونگ های دوگانه (Duale Ausbildung) میگویند. بعد از ختم دوره شما به عنوان شخص متخصص در همان رشته وارد بازار کار میشوید و براحتی میتوانید آینده شغلی خود را رغم بزنید. در این بخش در مورد آوسبیلدونگ های دوگانه (Duale Ausbildung) توضیح میدهیم.
تبعیض Diskriminierung
در آلمان برخورد و یا رفتار های تبعیض آمیز با افراد ممنوع و جرم است، اما هنوز هم تبعیض بصورت گسترده در اجتماع وجود دارد. چه هنگام یافتن یک آپارتمان، در محل کار، در مراجعه به مقامات و ادارات، در مدارس، مطب های پزشکان، در رفتار پلیس و غیره بخش های زندگی اجتماعی تبعیض می تواند اتفاق بیفتد. برای مبارزه با رفتار تبعیض آمیز باید چه کنیم. بطور مثال: آیا به دلیل معلولیت نمی توانید به یک کلب وارد شوید؟ آیا به دلیل پوشیدن روسری نمیتوانید کار را پیدا کنید؟ با فرزندان شما در مدرسه به دلیل آلمانی صحبت نکردن بد رفتاری میشود؟ پلیس هنگام کنترول دریک اتوبوس فقط چند نفر خاص را به دلیل رنگ پوست متفاوت کنترول میکند؟ آیا راننده تاکسی حاضر به انتقال یک فرد تراجنسیتی نیست؟ این موارد همه نشان دهند رفتارهای تبعیض آمیز است و تجربه هایی اینچنینی منجر به عصبانیت، ناتوانی و احساس ناتوانی در افراد می شود. اما باید بدانید که رفتارهای تبعیض آمیز در آلمان کلا ممنوع است و شما حق دارید در برابر آن از خود دفاع کنید.
همه افرادی که در آلمان زندگی میکنند از این حق برخوردارند. صرف نظر از اینکه از کدام کشور آمده اند و یا وضعیت اقامت آنها. مساوات و عدم تبعیض در قانون اساسی آلمان Grundgesetz به عنوان یکی از حقوق اساسی محفوظ است. همچنین مقابله با تبعیض در قانون Allgemeinen Gleichbehandlungsgesetz (AGG) هم آمده است. شما میتوانید بر علیه نژادپرستی و تبعیض در دادگاه دادخواهی کنید. در بعضی موارد ارزشش را دارد.
اگر به دلیل جنیست و تفاوتهای جنسیتی مورد خشونت یا تبعیض قرار میگیرید، اینجا میتوانید به شعبات مختلف ادارات مبارزه با تبعیض به تماس شوید.
اگر در باره فعالیت‌های یک شرکت استخدامی شکایت دارید و یا به قانونی بودن آن شک دارید، به شماره ۰۳۰۲۵۷۶۲۸۴۷ و یا ایمل ادرس kontakt@kuss-zeitarbeit.de تماس بگیرید.