BAföG veya aldığınız diğer mali desteklerle geçiminizi sağlayamadığınız takdirde, eğitim alırken bir yandan çalışıp para kazanmak zorunda kalabilirsiniz. Belki de hiç mali destek almıyorsunuz - o zaman çalışmaktan başka seçeneğiniz olmaz. Bu her zaman çok kötü değildir çünkü yarı zamanlı bir işe sahip olmak ("Nebenjob"), öğrenciyken yaptığınız iş gelecekteki mesleğinizle alakalı olmasa bile, iş deneyimi kazanmanıza ve profesyonel bağlantılar kurmaya başlamanıza yardımcı olabilir. Öğrenci olarak yapılabilecek işler söz konusu olduğunda, kafanızda birçok soru işareti oluşabilir: Vergi ödemek zorunda mıyım? Ne tür bir sigorta yaptırmalıyım? Yarı zamanlı işim BAföG hakkımı etkiliyor mu? Bu bölümde bu soruların en önemlilerini cevaplıyoruz.
Oturum izniniz ve ilgili çalışma yönetmelikleri hakkında ayrıntılı bilgi için, lütfen "Çalışma İzni" bölümümüzü okuyun. İlke olarak, Almanya’ya öğrenci vizesiyle geldiyseniz, yılda 120 tam (veya 240 yarım) gün çalışma izniniz vardır. 1 Mart 2024 tarihinden itibaren öğrencilere 140 tam veya 280 yarım iş günü izin verilecektir. Bu süre, Nitelikli İşgücü Göç Yasası'nın yeni hükümleriyle mümkün kılınmıştır. Müsaade edilen çalışma günü limiti aşarsanız, Yabancılar Dairesini bu konuda bilgilendirmeniz gerekir. Yukarıda belirtilen kural, ücretli olmasalar bile stajlar için de geçerlidir. Bu nedenle, staj yapmak için harcadığınız zaman, izin verilen çalışma süresine dahildir - ancak zorunlu staj ("Pflichtpraktikum") yapıyorsanız, bu kural geçerli değildir.
Genel olarak konuşmak gerekirse, herhangi bir işte çalışabilirsiniz, ancak tipik öğrenci işleri genellikle yiyecek ve içecek hizmeti veren yerlerde (örneğin garsonluk), mağazalarda (örneğin satış temsilcisi veya rafları düzenleyen bir yardımcı olarak) veya eğitim alanında (küçük sınıflardan öğrencilere ders vererek) bulunabilir. Alternatif olarak, eğer "çalışan öğrenci" (Werkstudent) olursanız, gelecekteki kariyerinize de ilk adımı atmış olursunuz. Diğer bir seçenek de, okuduğunuz üniversitede öğrenci asistanı olarak çalışmaktır. Öğrenci asistanı olarak (veya "Hiwi" olarak bilinir) üniversite kütüphanesinde çalışabilir, diğer öğrencilere yardımcı olabilir veya üniversitedeki profesörler için araştırma yapabilirsiniz. Nebenjob.de web sitesinde, sizin için en iyi olacak iş hakkında bazı fikirler verebilecek en iyi 30 öğrenci işini içeren bir liste bulabilirsiniz.
Öğrenciyken yapabileceğiniz işleri arayabileceğiniz çok sayıda web sitesi vardır. Örneğin, jobmensa.de, studentjob.de, jobber.de, nebenjob.de ve jooble.org gibi web sitelerinde, yaşadığınız yerde sizin için uygun olan yarı zamanlı işleri arayabilirsiniz. Bu web sitelerinin çoğunda, kendi profilinizi oluşturabilirsiniz, böylece sürekli buralara girip iş aramak yerine size uygun işler e-posta aracılığıyla size gönderilir. Bunun yanı sıra campusjaeger.de ve aubi-plus.com adreslerinde "çalışan öğrenci" ("Werkstudent") için iş ilanları bulabilirsiniz. Büyük üniversitelerde yer alan Öğrenci İşleri ("Studentenwerk") de, öğrenciler için yarı zamanlı işler sağlar. Üniversitenizde öğrencilere sağlanan işleri fakülte binalarında yer alan panolarda bulabilir veya fakülte sekreterliğinden, "studentische Hilfskraft" veya "Hiwi" hakkında bilgi alabilirsiniz. Diğer bir seçenek de, geçici bir iş bulma kurumuna, geçici bir işçi ("Leiarbeiter") olarak başvurmaktır. Bu son seçenek hakkında daha fazla bilgi için "Taşeron İşçilik" bölümümüzü okuyabilirsiniz.
Başvurunuzla ilgili yardıma ihtiyacınız varsa, mutlaka "İş Arama ve İş Başvurusu" bölümümüzü ziyaret edin.
Öğrencilik durumunuzun güvende olduğundan emin olmak için, haftada 20 saatten fazla çalışmamalısınız. Eğer bu süreyi aşarsanız, çalışan bir öğrenci değil, normal bir çalışan olarak kabul edilirsiniz ve bunun sonucunda hem sahip olduğunuz sağlık sigortasının çeşidi değişir hem de BAföG hakkınız etkilenir. Ancak tatil zamanında çalışabileceğiniz saat sayısı değişebilir, bu konu hakkında daha fazla bilgiyi „Tatil zamanlarında çalışabilir miyim?“ başlığı altında bulabilirsiniz.
Genel bir kural olarak, öğrencilerin de sosyal sigorta primlerini (sağlık, uzun süreli bakım ve emeklilik sigortaları) ve gelirleri belli bir seviyenin üzerindeyse vergi ödemeleri gerekir - yani gelirinize bağlı olarak ya hiçbir şey ödemezsiniz ya da hem sigorta primi hem de vergi ödemek veya sadece ikisinden birini ödemek zorunda kalabilirsiniz. Bu ödeme konusundaki ana belirleyiciler yaptığınız işin kapsamı ve gelirinizdir. Noel ödemesi ("Weinachtsgeld") veya tatil ödemesi ("Urlaubsgeld") gibi ek gelirler dahil olmak üzere ayda 538 avrodan daha az kazanıyorsanız, yaptığınız iş "Mini-job" olarak adlandırılır ve ne sigorta primi ne de vergi ödemenize gerek vardır. Ayrıca, ayda 538 €'dan daha az kazanıyorsanız, ebeveynlerinizin veya eşinizin sigortasından da faydalanabilirsiniz. Aile sigortası hakkında daha fazla bilgiyi studis-online.de adresinde bulabilirsiniz.
Ayda 538.01 Euro ile 2000 Euro arasında kazanıyorsanız (veya "midi job“ olarak adlandırılan bir işe sahipsn,z), ilke olarak, artık aile sigortası kapsamında yer alamazsınız ve kendinize özel bir sağlık sigortası planınızın olması gerekir. İlke olarak, öğrenciler uygun öğrenci tarifelerinden birini seçerek genel sağlık sigortası programına katılabilirler. Bu konuda daha fazla bilgiye ulaşmak için studis-online.de adresine bakabilirsiniz.
Ayrıca, emeklilik sigortası priminizi ödemeniz gerekir, işsizlik ve uzun vadeli bakım sigortası için olan primleri ancak haftada 20 saatten fazla çalışıyorsanız ödemeniz gerekir. Bu, haftada 20 saatten az çalışmanız durumunda, işsizlik ve uzun süreli bakım sigortası primlerinden muaf olduğunuz anlamına gelir. Bununla birlikte, orta dereceli bir işiniz varsa (Midi-job), vergi ödemek zorundasınızdır. İşvereniniz vergilerinizi otomatik olarak maaşınızdan kesecek ve vergi dairesine iletecektir. Bunu yapmak için, işvereninizin vergi numaranıza ("Steuer-ID") ihtiyacı olacaktır. Ancak, yıl içindeki vergiden muaf gelir seviyesinden daha az kazanırsanız, maaşınızdan kesilen miktar, bir sonraki yıl yapacağınız vergi iadenizden sonra size geri ödenecektir. Güncel vergi kesintileri hakkında daha fazla bilgiyi mehrwertsteuerrechner.de adresinde bulabilirsiniz. İşinizle ilgili masrafları veya eğitim maliyetlerinizi vergi iadenize dahil edebilir ve bir miktar parayı geri alabilirsiniz, bu sebeple mutlaka vergi iadenizi yapmanız tavsiye edilir. Bu konuda daha fazla bilgi için “Almanya’da Vergi İadesi Nasıl Yapılır?” bölümümüze bakabilirsiniz.
Ayda 2001 eurodan fazla para kazanırsanız, sahip olduğunuz tüm öğrenci ayrıcalıklarını kaybedersiniz ve normal bir çalışan gibi sosyal sigorta primlerinizi ve verginizi ödemeniz gerekir.
Minijob ve Midijob hakkında daha fazla bilgi almak için “Almanya’da Minijob” adlı bölümümüze bakabilirsiniz.
Bir sömestr tatili sırasında geçici bir tatil işine ("Ferienjob") başlarsanız, genellikle sosyal sigorta priminizi ödemeniz gerekmez. Ancak, her sömestr tatili başına, yılda üç aydan (veya 70 iş günü) fazla çalışamazsınız, aksi takdirde, emeklilik sigortası priminizi ödemeniz gerekir. Yılda 26 haftadan fazla çalışmanız durumunda (sömestr tatili sırasında) sağlık, uzun süreli bakım ve işsizlik sigortası için primlerinizi ödemek zorundasınızdır.
Tatil işinizden ayda 538 €'dan daha az kazanırsanız, vergi ödemeniz gerekmez. Ancak, daha fazla kazanırsanız, vergi ödemek zorundasınızdır. Ancak yıl boyunca kazandığınız para miktarı vergi muaf gelir seviyesinden düşükse, bir sonraki yıl yapacağınız vergi iadenizden sonra size geri ödeme yapılır. Güncel vergi düzenlemeleri hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için mehrwertsteuerrechner.de adresine bakabilirsiniz.
Evet, ancak yılda 6456 €’dan fazla kazanmazsanız (burs aldığınız dönemde), yani aylık 538 € ("Mini Job"). Aksi takdirde, BAföG'den aldığınız desteğin miktarı kazancınıza göre azaltılacaktır.
Öğrenciler de yasal asgari ücret alma hakkına sahiptir. Asgari ücret konusuyla ilgili daha fazla bilgi için "Almanya’da İş Sözleşmesi" bölümümüze bakabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: Zorunlu stajlar veya ikili mesleki derece ("duale Studium") sırasında, öğrenciler için asgari ücret düzenlemeleri geçerli değildir.
Evet. Her çalışanın (öğrenciler dahil) tatil izni alma hakkı vardır. Yıl boyunca haftada beş gün çalışan kişiler, yılda en az 20 gün tatil izni alma hakları vardır. Eğer haftalık çalıştığınız gün sayısı daha az ise, izin günleriniz de bununla orantılı olarak azalacaktır. Bu konuda daha fazla bilgi için "Almanya’da İş Sözleşmesi" bölümümüze bakabilirsiniz.
Adaletli koşullar altında çalışabileceğiniz bir iş bulmak için elinizden geleni yapın. Maalesef öğrencilerden faydalanan, örneğin asgari ücretten daha az ödeme yapan veya deneme süresi adı altında ödeme yapmadan çalıştıran işverenler çıkabilir. Bu tür işverenlerle karşılaşırsanız, üniversitenizdeki Öğrenci İşleri birimine ("Studentenwerk") danışabilirsiniz.
Almanya’da Yüksek Eğitim Dereceleri
Avrupa Birliği üye devleti olan Almanya, 2000li yıllarda üniversite sistemini diğer Avrupa Birliği ülkelerine uyarlamıştır. Buna "Bolonya Süreci" denir. Eskiden kullanılan diploma (Diplom) ve Magister Artium, şimdi yeni lisans ve yüksek lisans dereceleri ile değiştirmiştir. Bolonya Süreci henüz bütün üniversitelerde sona ermemiş olduğundan, bu eski derecelerle karşılaşabilirsiniz. Her ikisi de yeni yüksek lisans derecesine (Master) denk gelmektedir.
İş Arama ve İş Başvurusu
Almanya'daki işgücü piyasasında çok sayıda kural ve yasa bulunmaktadır. Ayrıca, iş bulmak için yerine getirmeniz gereken bazı şartlar vardır. Birçok işveren, çalışanlarını aldıkları eğitim, diploma ve sertifikalara göre seçerler. Ancak ilgili sertifikalara sahip olmasanız bile, hâlâ bir iş bulma şansınız vardır.
Burada Almanya’daki ilk işinize başlamak için geçmeniz gereken adımları ve hayalinizdeki işe ulaşmanızı sağlayacak şansınızı arttırmanın yollarını öğreneceksiniz.
İş ararken önceden göz önünde bulundurmanız gereken iki temel nokta aşağıdaki gibidir:
- Almanya'daki çoğu şirkette iletişim dili Almancadır. Bazı durumlarda, İngilizce de konuşulur, ancak çoğu iş için, Almanca iletişim kurmanız gerekir. Almanca öğrenmek veya dildeki yetkinliğinizi geliştirmek için birçok farklı yol var. "Dil" kategorisi altında bu konuda daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
- Almanya’da çalışmaya başlamak için ilk önce çalışma iznine ihtiyacınız vardır. Göçmenler için çalışma izni doğrudan oturum izni ile bağlantılıdır. Bununla ilgili daha fazla bilgi için "Almanya’ya Göç" bölümümüze bakabilirsiniz. İltica etmek için ülkenizi terk etmek zorunda kaldıysanız, çalışma izniniz mevcut durumunuza bağlıdır. Bununla ilgili daha fazla bilgi için "Mülteciler İçin Çalışma İzni" bölümümüze bakabilirsiniz.
Öğrenciler İçin Mali Destek
Üniversite eğitimi almayı planlıyorsanız, muhtemelen kendinize bunu nasıl karşılayacağınızı soruyorsunuzdur. Neyse ki, Almanya’daki devlet üniversitelerinin çoğunda öğrenim ücretsizdir, ancak elbette karşılamanız gereken bazı masraflar olacaktır. Her sömestir harç yatırmanız, gerekli kitapları almanız ve elbette geçiminizi sağlamaya devam etmeniz gereklidir. Öğrenci işleri veya "BAföG" olarak bilinen ve devlet tarafından desteklenen krediye ek olarak, öğrenciler için çok sayıda burs, özel krediler ve diğer finansman programları da bulunmaktadır.
Üniversite Sistemi
Almanya’da yüksek eğitim çok çeşitlidir. Almanya'da yüzlerce üniversite, müzik akademisi, uygulamalı bilim üniversitesi, sanat ve sinema okulları bulunmaktadır. Bütün bu eğitim enstitüleri üniversite çatısı altında bir araya gelir. Devlet üniversiteleri, kiliseye bağlı üniversiteler ve özel üniversiteler vardır. Özel üniversiteler için genelde belli bir ücret ödemeniz gerekir. Sizin için doğru olanı seçmek kolay bir iş değildir. Burada farklı çeşit üniversiteler hakkında genel bilgilere ulaşabilirsiniz. Ayrıca üniversite hakkında daha fazla bilgi edinmek için “Üniversite Başvurusu” ve “Öğrenciler İçin Mali Destek” bölümlerine de bakabilirsiniz.
Burada, İş Bulma Kurumunun web sitesinde öğrencilerin yapabilecekleri işlerle ilgili sıkça sorulan sorulara ulaşabilirsiniz.
Öğrenci işleri hakkında aradığınız her türlü bilgiye studis-online.de web sitesi üzerinden ulaşabilirsiniz.