Üniversite eğitimim sırasında maddi destek alabilir miyim?
BAföG

Üniversite eğitimi almak, kişinin kariyeri için çok faydalı olabilir. Ancak, eğitim sırasında bazı maliyetler sorun yaratabilir. Bu nedenle Almanya'da Federal Eğitim Teşvik Yasası (BAföG) kapsamında bir devlet desteği sunulmaktadır. Sizin veya ailenizin geliri azsa ve Almanya'ya öğrenci vizesi ile gelmediyseniz, belirli koşullar altında BAföG'e başvurabilir ve ardından devletten maddi destek alabilirsiniz.

Lütfen unutmayın: BAföG genellikle mesleki eğitim ve ortaöğrenim öğrencileri için de mümkündür. Yükseköğrenim öğrencileri için BAföG hakkındaki bilgileri burada bulabilirsiniz.

*Bu bilgi sayfası, Yüksek Nitelikli Göçmenlerin Entegrasyonu Derneği - INTEZ e. V.'den Prof. Matthias Knuth'un desteği ile güncellenmiştir.
Bilmem Gerekenler
BAföG nedir?

BAföG terimi Federal Eğitim Teşvik Yasası’nın ("Bundesausbildungsförderungsgesetz") kısaltmasıdır. Yükseköğrenim öğrencileri için devlet tarafından finanse edilen mali yardım programıdır. Kendileri, ebeveynleri, eşleri veya partnerleri tarafından üniversite eğitimlerini destekleyecek maddi imkânları olmayan öğrenciler için geçerlidir.  İlke olarak, öğrenciler Jobcentre veya Sosyal Yardım Dairesinden destek alamadıklarından, BaföG eğitimlerine devam edebilmeleri konusunda önemli bir rol oynar. BaföG iki eşit kısımdan oluşur: burs ve sıfır faizli devlet kredisi. Bu, eğitiminizi tamamladıktan sonra aldığınız paranın sadece bir kısmını ödemeniz gerekeceği anlamına gelir.

BaföG’e başvurabilir miyim?

BAföG alıp alamayacağınız, yaşınıza, oturum durumunuza ve son aldığınız diplomaya bağlıdır.

Yaş:

Bir lisans programına 45 yaşında başladıysanız, genellikle BAföG’e başvuramazsınız. Ancak kişiye bağlı olarak istisnalar yapılabilir: Kendi ülkenizdeki durum eğitiminize başlamanızı veya üniversiteden mezun olmanızı engelliyorsa, 45 yaşın üzerinde olsanız dahi BaföG için başvurabilirsiniz, aynı durum lise diplomanızı (Abitur) Almanya'da alıp hemen sonrasında üniversite eğitimine başlamanız durumunda da geçerlidir. Bununla ilgili daha fazla bilgi için bafög.de adresine ve INTEZ e.V.’nin BAföG rehberine bakabilirsiniz.

Oturum durumu:

Genelde Almanya'da yasal olarak kalma izniniz varsa (üniversite eğitimi için bir yeriniz olmasa bile) ve Almanya’da kayıtlıysanız, temel olarak BAföG için ikamet yasası gerekliliklerini yerine getirmiş olursunuz. Bu nedenle, Almanya'ya öğrenci vizesi ile geldiyseniz (§16b İkamet Yasası) BAföG'e başvuramazsınız.

BAföG'e oturum izninizle başvurmanıza izin verilip verilmediğini öğrenmek için §8 BaföG maddesini okuyabilirsiniz. Orada oturum durumunuzla ilgili geçerlilik belirtiliyorsa, ikamet yasası şartlarını yerine getiriyorsunuz demektir.

İltica amacıyla Almanya’ya geldiyseniz, sizin için aşağıdakiler geçerlidir:

  • Size siyasi sığınma hakkı, mülteci koruması veya geçici koruma verildiyse BAföG'e başvurabilirsiniz.
  • Ukrayna'dan gelen savaş mültecileri, İkamet Yasası §24 uyarınca oturum iznine sahip oldukları sürece BAföG başvurusunda bulunabilirler.
  • Size ulusal sınır dışı edilme yasağı, diğer bir adıyla “Duldung” verildiyse veya Almanya’ya aile birleşimi aracılığıyla geldiyseniz, ancak Almanya’ya varış tarihinizden 15 ay sonra BAföG'e başvuru yapabilirsiniz. İlk 15 ay boyunca, eğitiminiz süresince sığınmacı yardımları almaya devam edersiniz.
  • Geçici ikamet izin belgeniz (Aufenthaltsgestattung) varsa, yani iltica başvurunuz hâlâ sonuçlanmadıysa, BAföG'e başvuramazsınız. Ancak, üniversite eğitimi alabilir ve sığınmacı yardımlarından faydalanmaya devam edebilirsiniz. Dikkat: Sığınma hakkı olan bir kişi, bir mülteci veya geçici koruma hakkına sahip bir kişi olarak tanınırsanız, sığınmacı yardımlarınız derhal sona erecektir. Öğrenci olarak Jobcenter'den da para alamazsınız. BAföG başvurunuzun daha hızlı bir şekilde karara bağlanmasını sağlayabilmek için, önceden "ön karar" (Vorabentscheid) olarak adlandırılan başvuruda bulunmanız yararınıza olacaktır. Bu konuda daha fazla bilgi için "BaföG için nereye başvurmalıyım? Başlığı altına bakabilirsiniz.

Önceki diploma:

Almanya’daki üniversite’den önceki eğitiminizi Almanya dışında bir yerde tamamladıysanız, BAföG'ü yalnızca belirli koşullar altında alabilirsiniz. Bu, aşağıdaki durumlarda geçerlidir:

  • Yurtdışındaki eğitiminiz, Almanya'daki eğitiminize "kurumsal olarak eşdeğer" ("institutionell gleichwertig") değilse. Örneğin, yurtdışında sadece akşam eğitimi veya yarı zamanlı eğitim aldıysanız kurumsal olarak eşdeğer olmaz. Ya da eğitiminiz üç yıldan az sürdüyse veya bunun için bir üniversite giriş yeterliliğine ihtiyacınız yoksa.
  • Şimdiye kadar sadece lisans eğitimi aldıysanız ve şimdi yüksek lisans yapmak istiyorsanız.
  • Yurtdışında eğitiminizi tamamlamadıysanız ve şimdi eğitiminize devam etmek istiyorsanız Lütfen unutmayın: Eğer başka bir bölümde eğitim almak istiyorsanız, durum biraz daha karmaşık hale gelebilir. Bununla ilgili daha fazla bilgi için "Yurtdışında eğitimimi tamamlamadım. Burada başka bir bölümde eğitim alabilir miyim?" başlığı altına bakabilirsiniz.
  • Almanya dışında aldığınız diploma, Almanya'da akademik bir meslek bulmanızı sağlamıyorsa, ancak prensipte kendi ülkenizde akademik bir meslekte çalışabilirdiniz ve yurtdışındaki eğitiminiz sırasında ikamet yasası uyarınca Almanya'da okuma seçeneğiniz yoktu ve bunun yerine §8 BAföG'de belirtilen oturum izinlerinden birine sahipseniz.

Önemli: Sadece doktora öncesi ve yüksek derecesi olmayan öğrenciler BAföG alabilir. Dolayısıyla BAföG'ü yalnızca ilk kez lisans, yüksek lisans, devlet sınavı veya ikili mesleki lisans programı yapıyorsanız alabilirsiniz. Doktora yapmayı planlıyorsanız, başka destek seçenekleri bulmanız gerekir.

INTEZ e.V'nin BAföG rehber kitabında göçmenler için maddi destek seçenekleri ve istisnalar hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz. Genellikle öğrenciler BAföG ofisi tarafından çok iyi bir sebep gösterilmeden reddedilebilir. Bu nedenle haklarınızı bilmeniz çok önemlidir ve rehber bu konuda size yardımcı olabilir. BAföG başvurunuz, yabancı uyruklu diplomanız veya istediğiniz bir bölüm değişikliği nedeniyle reddedilirse, info@intez.de e-posta adresinden INTEZ derneği ile iletişime geçebilirsiniz.

Yurtdışında eğitimimi tamamlamadım. Burada başka bir bölümde eğitim alabilir miyim?

Bölümünüzü değiştirdikten sonra hala BAföG alıp alamayacağınız, o ana kadar okuduğunuz dönem sayısına bağlıdır. Genel olarak:

  • Yurtdışında dört yarıyıldan fazla eğitim almadıysanız, bölümünüzü değiştirseniz bile BAföG alabilirsiniz.
  • Zaten 5 dönem okuduysanız ve bölümünüzü değiştirmek istiyorsanız, sadece bölüm değişikliği için "önemli bir nedeniniz" varsa BAföG alabilirsiniz. Örneğin, menşe ülkenizde eğitim alanınızı özgürce seçememeniz önemli bir neden olarak sayılabilir.
  • Halihazırda 5 sömestrden fazla okuduysanız, sadece bölüm değişikliği için reddedilemez bir nedene (unabweisbarer Grund) sahipseniz BAföG alabilirsiniz. Reddedilemez bir neden, örneğin bir yaralanma nedeniyle müzik eğitiminize devam edememeniz veya bir travma nedeniyle tıbbi eğitiminize devam edememeniz olabilir. Ayrıca iltica nedeniyle eğitimlerine devam edemeyen kişilerin bölüm değiştirmeleri halinde BAföG almalarına izin veren mahkeme kararları da bulunmaktadır. Ancak, diğer mahkemelerin de aynı şekilde karar vereceğinin garantisi yoktur.

Lütfen unutmayın: Şu anda bu sömestr sınırlarını birer sömestr artıracak bir yasa tasarısı görüşülmektedir. (Mayıs 2024 itibariyle)

BAföG başvurunuz, bölüm değişikliği isteğiniz nedeniyle reddedilirse, info@intez.de e-posta adresinden INTEZ derneği ile iletişime geçebilirsiniz.

BAföG’e nereden başvururum?

BAföG başvurusu için, üniversitenizden sorumlu BAföG bürosuna çok sayıda form içeren bir başvuru sunmanız gerekir. Sorumlu BAföG bürosunun adres bilgisine genellikle üniversitenizin web sitesinden ve studierendenwerke.de adresinden ulaşabilirsiniz. Ayrıca, başvuruyla birlikte vermeniz gereken başka belgeler de vardır, ör. hesap ekstreleri ve öğrenci belgesi ("Immatrikulationsbescheinigung"). BAföG başvurunuzu artık internet üzerinden de göndermeniz mümkün. Bafög.de adresinde konu hakkında daha fazla bilgi alabilirsiniz. 

Lütfen unutmayın: BAföG büroları başvuruları dijital olarak işleme koymaz. Bu nedenle BAföG'e başvurmak için çevrimiçi olarak sağlanan formları kullanmanızı öneririz. Formları bilgisayarınızda doldurabilir ve ayrıca geçici olarak kaydedebilirsiniz. Başvuruyu BAföG bürosuna göndermeden önce BAföG konusunda daha önce deneyimi olan arkadaşlarınıza veya tanıdıklarınıza göndermeniz yararlı olaabilir. Bu konuda deneyimi olan yakınlarınız her şeyin doğru doldurulup doldurulmadığını kontrol edebilirler.

Ancak üniversiteye kaydolduktan sonra, BAföG için başvuruda bulunabileceğinizi lütfen unutmayın. Ancak, zor durumlarda, örn. halihazırda bir yabancı diplomanız varsa, BAföG ofisinde sözde "ön karar" (Vorabentscheid) için başvurabilirsiniz. Böylece, kaydolmadan önce mali destek alma şansınız olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Bu şekilde, örneğin, yaş sınırına ilişkin bir istisnanın sizin için geçerli olup olmadığını veya halihazırda yabancı bir lisans diplomanız olmasına rağmen bir lisans derecesi için maddi destek alıp almayacağınızı netleştirebilirsiniz.

Başvuruda zorluk yaşıyorsanız, BAföG ofisinden veya Öğrenci İşleri‘nden (Studierendenwerk) yardım isteyebilirsiniz. Ayrıca üniversitenizdeki Genel Öğrenci Birliği'nden (Allgemeinen Studierendenausschuss - AStA) destek alabilirsiniz.

Ne kadar ödeme alırım?

BAföG başvurunuz onaylanırsa, her ay ödeme alacaksınız. Alacağınız tutar mali durumunuza bağlı olarak değişiklik gösterir. Her ay alabileceğiniz azami tutar 934€ avrodur (2024 itibariyle). 

Bafög.de web sitesinde bulabileceğiniz belirli ödenekler geçerlidir. Bu ödenekleri aşarsanız, maksimum orandan daha az alırsınız. Örneğin, yarı zamanlı veya tatil işlerinden ayda 523,42 avrodan (2024 itibariyle) fazla kendi geliriniz varsa, daha az BAföG alırsınız. Tasarruflar, mülk ve diğer finansal varlıklar da hesaplamaya dahil edilir. 30 yaşından büyük değilseniz veya en az 5 yıldır ebeveynlerinizden finansal olarak bağımsız değilseniz, ebeveynlerinizin geliri de hesaplamaya dahil edilir.

Büronun dosyanızı işleme koyması biraz zaman alabilir, bu nedenle ilk ödemenizi derhal almazsınız. Ancak BAföG, başvurunun başlangıç tarihinden itibaren geçerlidir. Bu, ödeme işlemleriniz başladıktan sonra, eksik ayları telafi etmek için daha yüksek bir miktarda ödeme alabileceğiniz anlamına gelir. Şehrinizdeki yerel BAföG bürosu size bu konuyla ilgili daha fazla bilgi verebilir. BAföG bürolarının adres bilgilerine studentenwerke.de adresinden ulaşabilirsiniz.

Ne kadar süreyle BaföG alabilirim?

Sadece standart eğitim süresi boyunca BAföG alırsınız. Standart eğitim süresinin ne kadar olduğu bölümünüze ve üniversitenize bağlıdır. Eğitiminiz için daha fazla zamana ihtiyacınız varsa, uzatma başvurusunda bulunabilirsiniz. Ancak, bu genellikle sadece bir veya iki sömestr için verilir. 

Beklenen değişiklikler: 2024 BAföG reformu için taslak yasa tasarısı, esneklik sömestrı olarak adlandırılan bir sömestr getirmeyi planlamaktadır. Bunun amacı, öğrencilere bir defaya mahsus olmak üzere, sebep göstermeksizin azami finansman süresinin ötesinde ek bir sömestr için maddi destek alma fırsatı vermektir. Esneklik sömestrı 2024/2025 kış sömestrında uygulamaya konulacaktır.

Ne kadarını geri ödemem gerekir?

Geri ödeme süresi, azami burs döneminin bitiminden beş yıl sonra başlar. Bu genellikle standart eğitim sürenizin bitiminden 5 yıl sonradır. Bu 5 yılın bitiminden kısa bir süre önce, Federal İdare Dairesinden posta yoluyla bir geri ödeme bildirimi alırsınız. Lütfen Federal İdare Bürosuna güncel adresinizin bildirildiğinden emin olun. Aksi takdirde ihtar ücretleriyle karşılaşırsınız.

Ödemeniz gereken en yüksek tutar 10.010 avrodur. Aylık ödenecek miktar 130 avro olarak belirlenmiştir. Ancak her ay 130 avro değil, üç ayda bir 390 avro transfer etmeniz gerekir.
Önemli: Mezuniyet sonrası gelirinizin çok düşükse ve taksitleri ödeyemezseniz, en fazla 10 yıla varacak şekilde BAFöG geri ödeme muafiyeti talebinde bulunabilirsiniz.

Bütün hibeyi tek seferde geri ödemeniz de mümkündür ve böyle bir durumda toplam tutar üzerinden indirim yapılacaktır. Bu, daha sonra daha az para ödeyeceğiniz anlamına gelir.

Tüm çabalara rağmen, ödeme 20 yıl içinde tamamlanamıyorsa, kalan borçtan feragat edilebilir. Mezun olduktan sonra düşük geliriniz nedeniyle geri ödemeden muafiyet aldıysanız, geri ödeme süreniz maksimum 30 yıla uzatılacaktır. Bu, kalan borçlarınızın 30 yıl sonra iptal edileceği anlamına gelir.
 

Lütfen unutmayın: Almanya’dan ayrılsanız bile BAföG kredisini geri ödemekle yükümlüsünüzdür.

BAföG yerine Jobcenter'den para alabilir miyim?

Hayır. Bir üniversitede tam zamanlı eğitim için kayıt yaptırdıysanız, Jobcenter'den para alamazsınız. Jobcenter sadece tam zamanlı çalışabilecek durumda olan kişilerden sorumludur. Bu nedenle, BAföG başvurunuz reddedilse bile Jobcenter'dan herhangi bir para alamazsınız. Ancak, siz üniversitede kayıtlı olsanız bile, eşiniz veya reşit olmayan çocuklarınız yine de Jobcenter'den para alabilir.

Planlanan "Eğitime başlangıç hibesi" (Studienstarthilfe) nedir?

Planlanan BAföG reformu 2024 için tasarı taslağı bir "eğitime başlangıç hibesi" (Studienstarthilfe) öngörmektedir. Bu, eğitimin başlangıcında bir defaya mahsus olarak yapılacak 1.000 avroluk bir hibedir. Bu para, düşük gelirli ailelerden gelen genç öğrencilerin eğitimlerine başlamalarını kolaylaştırmayı amaçlıyor. Başlangıç hibesi ile öğrenciler örneğin bir dizüstü bilgisayar alabilir, kira depozitosunu ödeyebilir ya da kitap masraflarını karşılayabilirler. Hibenin geri ödenmesi gerekmiyor. Eğitime başlangıç hibesi 2024/2025 kış sömestrı için uygulamaya konulacaktır.

Eğitime başlangıç hibesi almak için gerekenler:

Aşağıdaki koşulları karşılayan yükseköğrenim öğrencileri, 

  • ilk kez bir üniversiteye kaydolanlar
  • 25 yaşından büyük olmayanlar ve
  • Kayıttan önceki ay içinde vatandaşlık parası (Bürgergeld), sosyal yardım, sığınmacı yardımı, ek çocuk yardımı (Kinderzuschlag) veya konut yardımı (Wohngeld) almış olanlar bu hibeden faydalanabilirler.

Dikkat: Başlangıç hibesi alabilmek için BAföG almaya hak kazanmış olmanız gerekmez. 

Lütfen unutmayın: Almanya'ya yeni gelen aday öğrenciler ve özellikle mülteciler, eğitime başlangıç hibesinin dışında bırakılma riskiyle karşı karşıyadır. Bu kişiler Almanya'ya göç etmek ve Alman dilini öğrenmek için neredeyse bir ömür harcamışlardır, bu nedenle genellikle 25 yaşın üzerindedirler. Buna ek olarak, yurtdışında bir lisans programına başlamış ya da tamamlamış olabilirler. Bu da bir üniversiteye ilk kez kayıt yaptırmadıkları anlamına gelir. Ne yazık ki, 2024 yılında yapılması planlanan BAföG reformu için hazırlanan yasa tasarısı bu durumu dikkate almamaktadır.

Nereden yardım ve destek alabilirim?

BAföG başvurunuzu doldururken sorun yaşıyorsanız Öğrenci İşleri (Studierendenwerk) ile iletişime geçebilirsiniz. Oradaki görevliler size yardımcı olacaktır.

BAföG ofisi ile ilgili sorunlarınız varsa, üniversitenizdeki Genel Öğrenci Birliği'nden (Allgemeinen Studierendenausschuss - AStA) yardım isteyebilirsiniz.

BAföG başvurunuz reddedilirse, sosyal haklarınızdan faydalanmak için bir hukuk firmasına başvurabilirsiniz. Avukatınız ret bildiriminize itiraz edebilir veya - temyiz yardımcı olmazsa - mahkemede yasal işlem başlatabilir. anwaltauskunft.de adresine girerek size en yakın hukuk bürosunu bulabilirsiniz. Maddi durumu iyi olmayan kişilerin haklarını talep edebilmeleri için Almanya'da "hukuki yardım" (Prozesskostenhilfe) vardır. Bu, devletin geliri az olan insanlara sağladığı bir yardımdır. Bazı mahkeme işlemlerinde, devlet daha sonra avukatların ve mahkemenin masraflarını öder. Bununla ilgili daha fazla bilgi almak için "Hukuki Yardım" bölümümüze bakabilirsiniz.

Önemli: BAföG başvurunuz, yabancı uyruklu diplomanız veya istediğiniz bir bölüm değişikliği nedeniyle reddedilirse, info@intez.de e-posta adresinden INTEZ derneği ile iletişime geçebilirsiniz.

Önemli

Öğrenci olarak Jobcenter'den yardım alma hakkınız yoktur. Eğitim almaya başlar, ancak bu yardımlardan faydalanmaya devam etmek için bu durumu Jobcenter‘dan gizlerseniz, durum ortaya çıktığı takdirde yardım olarak aldığınız bütün mali desteği geri ödemek zorunda kalırsınız.