ځينې وخت اړتيا پېښيږي چې د خپل حق غوښتلو لپاره محکمې ته ولاړ شئ او يا له ځان څخه د دفاع لپاره هلته وغوښتل شئ. البته د محکمې پروسيجر ډېر لګښت لري او پیسې غواړي. که څوک محکمه بایلوي، بايد وکيل او محکمې ته د اړونده لګښتونو پیسې ورکړي. د دې لپاره چې بېوزله او د لږ عايد لرونکي کسان هم محکمې ته د تګ توان ولري، دولت د قضايي پروسيجر د لګښتونو مرستې (Prozesskostenhilfe) په نوم کومک کوي.
که څوک لاندې شرطونه پوره کړي، دا مرسته ترلاسه کولای شي:
- نه شئ کولای د محکمې لګښتونه ورکړئ او يا يې يوازې يوه برخه ورکولای شئ. دا حالت هغه وخت رامنځته کېدای شي چې تاسې د جابسنټر، سوسيال يا نويو کډوالو لپاره مرسته ترلاسه کوئ. که خپل عايد لرئ، بايد معاش، جايداد او لګښتونه ښکاره کړئ. وروسته بيا محکمه پرېکړه کوي چې تاسې د لږ عايد يا شتمنۍ لرلو له کبله د دې مرستې مستحق ياست او که نه.
- په محکمه کې د بريا لپاره لږ تر لږه يو چانس لرئ. که له اوله سره دا روښانه وي چې تاسې به محکمه بايلوئ، د قضايي پروسې د لګښتونو مرسته نه درکول کيږي.
- قضايي پروسه ستاسې لپاره منطقي ده. د بېلګې په ډول که د دعوې بايلولو په صورت کې ګتل کېدونکې پیسې د محکمې له لګښتونو کمې وي، دا مرسته نه درکول کيږي.
يادونه: د دې مرستې ترلاسه کولو لپاره، دا مهمه نه ده چې تاسې په محکمه کې خپله عريضه کړې ده او که د بل چا د دعوې په مقابل کې له ځانه دفاع کوئ.
په جرمني کې محکمې هم بېلابېل ډولونه لري. د لاندې محکمو لپاره د قضايي پروسې مرسته ورکول کيږي:
- اداري محکمه (Verwaltungsgericht): د بېلګې په ډول که څوک له بمف څخه د هغه/هغې د پناغوښتنې پروسې د رد له کبله شکايت وکړي.
- مدني محکمه (Zivilgericht): د بېلګې په ډول که څوک له ګاونډي سره کومه ستونزه حلول غواړي.
- د کار محکمه (Arbeitsgericht): د بېلګې په توګه که څوک د خپلې منفکۍ له کبله د کار له خاوند يا شرکت څخه شکايت کوي.
- ټولنيزه محکمه (Sozialgericht): د بېلګې په توګه که څوک د خپلو ټولنيزو مرستو کمېدو يا بندېدو له کبله شکايت کوي.
يادونه: که څوک په يوه جرم تورن شوی او محکمې ته وړاندې شوی وي، نه شي کولای د قضايي لګښتونو مرسته ترلاسه کړي. خو که څوک لږ پیسې ولري او يا بيخي مفلس وي، دولت به يې د مدافع وکيل لګښتونه ورکړي. البته دا وکيل خپله نه شئ غوره کولای او محکمه به يې ستاسې لپاره وټاکي.
که څوک په محکمه کې دعوه بايلوي، کولای شي د قضايي لګښتونو د مرستې په پیسو د محکمې او وکيل لګښتونه ورکړي. البته بايلونکی کس بايد د مقابل کس د وکيل لګښتونه هم ورکړي. دا خبره د ټولو محکمو په اړه صدق کوي خو يوازې په کاري محکمه (Arbeitsgericht) کې بيا اړ نه ياست چې د مقابل کس د وکيل لګښتونه ورکړئ.
که څوک په محکمه کې دعوه وګټي، مقابل لوری به د محکمې او ستاسې د وکيل لګښتونه ورکوي.
يادونه: په محکمه کې ستاسې له حقونو څخه د دفاع کولو لپاره د وکيل غوره کول ستاسې کار دی او د محکمې تاييد ته اړتيا نشته.
د دې مرستې ترلاسه کولو لپاره بايد يو غوښتنليک وړاندې کړئ. اړونده فورمه په مخامخ ډول د محکمې له مامورينو او يا هم د همدې محکمې له وېبسایټ څخه ترلاسه کولای شئ. خپله اړونده محکمه پر (gerichtsverzeichnis.de) وېبسایټ موندلای شئ. که د فورمې د ډکولو لپاره مرستې ته اړتيا لرئ، کولای شئ له يوه وکيل څخه مرسته وغواړئ. همدا شان د لويانو او ځوانو مهاجرو لپاره مشورتي ادارې هم په دې برخه کې مرسته کولای شي. د لويانو مهاجرو لپاره مشورتي اداره پر (bamf.de) وېبسایټ او د ځوانو مهاجرو لپاره مشورتي اداره پر (jugendmigrationsdienste.de) وېبسایټ موندلای شئ. د دې ادارو کارکوونکي په ګڼو ژبو خبرې کولای شي.
تاسې کولای شئ د يوې مياشتې په د ننه کې د قضايي پروسې د لګښتونو مرستې د رد په مقابل کې خپل شکايت يا اعتراض (Beschwerde) ثبت کړئ. په دې اړه اړوند مالومات د خپلې غوښتنې په ليکل شوي ردليک کې موندلای شئ.
محکمه کولای شي تر څلورو کالونو پورې ستاسې مالي حالت وارزوي. محکمه د دې کار لپاره تاسې ته ځينې فورمې راليږي او بايد له ډکولو وروسته يې د خپل عايد، شتمنۍ او لګښتونو په اړه له مالوماتو سره یوځای بېرته محکمې ته ولېږئ. که په دې څلورو کالونو کې ستاسې مالي حالت ډېر ښه شوی وي، محکمه ښايي درکړل شوې پیسې بېرته وغواړي. البته بيا کولای شئ دا پیسې په قسطونو کې بېرته تحويل کړئ.
که عايد نه لرئ او يا کمې پیسې لرئ او له يوه وکيل څخه مشورې اخستلو ته اړ ياست، کولای شئ د مشورتي مرستې سند (Beratungshilfeschein) غوښتنه وکړئ. دا سند له خپلې اړوند سيمهييزې محکمې (Amtsgericht) څخه ترلاسه کولای شئ. د خپلې سيمې اړونده محکمه پر (gerichtsverzeichnis.de) وېبسایټ موندلای شئ. د دې مرستې ترلاسه کولو شرطونه هم د قضايي پروسې لګښتونو د مرستې په شان دي.
که دا سند ترلاسه کړئ، بيا کولای شئ د خپلې خوښې له يوه وکيل څخه مشوره وغواړئ. د وکيل لګښتونه به سيمهييزه محکمه ورکړي. له تاسې به يوازې تر ۱۵ يورو پورې د پیسو ورکول غوښتنه وشي.
يادونه: د حقوقي مشورې مرسته په ټولو حقوقي چارو کې ترلاسه کولای شئ.
د وړ وکيل موندل اسان کار نه دی. کولای شئ په دې اړه له خپلو ملګرو او دوستانو هم مرسته وغواړئ. پر (anwaltauskunft.de) وېبسایټ په خپل شاوخوا کې يو وکيل موندلای شئ. په خپله سيمه کې نور وکيلان يا مشورتي مرکزونه زموږ د سيمهييزو مالوماتو په برخه کې پلټلای شئ. هلته د خپلې سيمې نوم او د (Asyl, Aufenthaltsrecht oder Rechtsberatung) په شان توري وکاروئ.
Заяву про надання притулку відхилено
Якщо Федеральне відомство у справах міграції й біженців (BAMF) відхилить вашу заяву про надання притулку, від вас вимагатимуть залишити Німеччину. У випадку «простої» відмови на це вам дається 30 днів. "Просту" відмову ви отримуєте в тому випадку, якщо жодна інша європейська держава не відповідає за розгляд вашої заяви про надання притулку, і Федеральне відомство у справах міграції й біженців (BAMF) не підозрює вас в обмані чи запиті притулку з економічних причин.
Якщо вашу заяву про надання притулку відхилено як «неприйнятну» („unzulässig“) чи «очевидно необґрунтовану» („offensichtlich unbegründet”), ви маєте лише тиждень для добровільного повернення на батьківщину. Ваша заява відхиляється як "неприйнятна", якщо на підставі Дублінського регламенту за розгляд вашої заяви про надання притулку відповідає інша країна ЄС. Для отримання додаткової інформації див. розділ «Дублінський регламент». Ваша заява про надання притулку вважається «очевидно необґрунтованою», якщо BAMF бачить великі суперечності в вашій історії і причинах втечі чи вважає, що ви втекли до Німеччини лише з економічних причин.
Скільки часу у вас залишається до від'їзду, зазначено у виданому BAMF рішенні. Термін починає рахуватися з моменту, коли воно вам було доставлено. Точну дату вказано на конверті. Якщо ви не залишите Німеччину самостійно, вас можуть депортувати. Це означає, що поліція й відомство у справах іноземців (Ausländerbehörde) можуть забрати вас прямо з дому та відправити на батьківщину.
Якщо ви отримали відмову, можливо, варто звернутися за порадою до юриста або в консультаційний центр. Існує декілька альтернатив добровільному виїзду з країни чи депортації. Найважливіші з них ми пояснимо далі.
د کارکوونکو حقونه
په جرمني کې د کار حقونه ډېر پېچلي دي؛ ځکه په دې اړه ډېر مقررات او بېلابېل قانونونه پلي کيږي. دا مهمه ده چې هر څوک د کارکوونکي په توګه په خپلو حقونو پوه وي. خپل حقونه يوازې هغه وخت غوښتلای او ترلاسه کولای شئ چې په اړه يې مالومات ولرئ.
په جرمني کې کورنی تاوتريخوالی
که چېرې مو د کورنۍ غړي، خپلوان، دوستان، د ژوند ملګرې/ی، پلار، ورور، يا بل څوک چې تاسې ژوند ورسره کوئ يا مو پخوا ژوند ورسره کړی وي؛ په فزيکي، جنسي يا ذهني توګه تاسې ځوروي؛ دې کار ته کورنی تاوتريخوالی ويل کيږي. کورنی تاوتريخوالی په معمول ډول د کور د ننه ترسره کيږي خو ښايي له دې پرته بل ځای هم ترسره شي. ډېر کسان د کورني تاوتريخوالي پر مهال د فزيکي يا جنسي زورزياتي يا وهلو ټکولو په فکر کې کيږي خو له دې پرته د کورني تاوتريخوالي نور شکلونه هم شته: که چاته سپکاوی يا ګواښ وشي؛ له بد چلند سره مخ شي او يا کنټرول شي؛ له کورني تاورتريخوالي سره مخ ګنل کيږي. همدا شان مخنيوی، څارل او تعقيبول د کورني تاوتريخوالي نورې بڼې دي.
په جرمني کې د تاوتريخوالي هره بڼه سزا لري. د دې مانا دا ده چې که پوليس تاسې په دې حالت کې وويني او يا شاهد ولري؛ مداخله به وکړي.
که تاسې د کورني تاوتريخوالي قرباني ياست، يوازې نه ياست. څېړنې ښيي چې په جرمني کې هرې څلورمې ښځې کورنی تاوتريخوالی تجربه کړی دی. ډېرو قربانيانو ته سخته ده چې له پوليسو يا مشورتي مرکزونو سره حال شريک کړي. ډېر قربانيان بيا شرميږي او يا په دې تمه وي چې حالت به بدل شي. دوی فکر کوي چې ځوروونکی کس به سم او چلند به بدل کړي. په ځينو حالتونو کې بيا د وخت په تېرېدلو د تاوتريخوالي شدت زياتيږي او د تکرار وختونه يې لنډيږي.
په جرمني کې د تاوتريخوالي له قربانيانو سره د مرستې لپاره ډېر مرکزونه شته او که څوک له ورته حالت سره مخ وي، بايد ونه شرميږي او له وېرې پرته د دې مرکزونو له ډلې له يوه سره اړيکه ونيسي.
دلته له UNHCR او نورو خيريه ادارو سره د کارکوونکو وکيلانو لړ موندلای شئ.
په خپل شاوخوا کې د کارکوونکو د حقونو لپاره مشورتي ادارې دلته موندلای شئ.
دلته د قضايي پروسې د لګښتونو په اړه، د عدليې د فدرالي وزارت له لوري چمتو شوي بشپړ مالومات لوستلای شئ.