Çalışanların hak ve menfaatlerini korumak için işyeri sendika temsilcilikleri ve işçi sendikaları bulunmaktadır. İşyeri sendika temsilcilikleri yalnızca büyük şirketlerde faaliyet göstermektedir. İşçi sendikaları ise belirli sektörlerdeki işçilerin çıkarlarını temsil eder. Bu bölümde işyeri sendika temsilciliklerinin ve işçi sendikalarının neler yaptığını ve bu gibi yerlere nasıl üye olabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
İşyeri sendika temsilciliği (Betriebsrat), işverenin önünde çalışanların çıkarlarını temsil eder. Örneğin, aşağıdaki konularla ilgilenir:
- Yasalara ve toplu sözleşmelere (Tarifvertrag) uyulması
- Çalışanları işe alırken veya terfi ettirirken, hiç kimsenin cinsiyet, yaş, köken vb. gibi konularda ayrımcılığa uğramaması
- Çalışanların çalışma durumunu iyileştirmeye yönelik fikirlerin uygulanması
İşyeri sendika temsilciliği gönüllü olarak çalışır. Yani bunun için ayrıca ödeme almazlar. Ancak, işyeri sendika temsilciliği çalışmaları normal iş saatlerinde yapılır. İşveren, İşyeri sendika temsilciliği üyelerini bu çalışma için belirli zamanlarda serbest bırakmalıdır.
İşçi sendikası işçilerden oluşan bir dernektir. Çalışanların, işverenlere ve politikacılara karşı çıkarlarını temsil eder. Daha iyi çalışma koşulları, daha yüksek ücretler veya daha fazla tatil zamanı için savaşır. Daha iyi çalışma koşulları mücadelesinin bir parçası olarak sendikalar genellikle grev çağrısı yaparlar. Sendikanızın çağrı yaptığı greve katılırsanız, işvereniniz sizi cezalandıramaz ancak grev günü için size ödeme yapmak zorunda değildir. Sendikanın üyesi iseniz, tazminat olarak "grev parası" (Streikgeld) alırsınız. Üye olduğunuz takdirde, sendika, işvereninizle bir sorun yaşamanız, mesela geçerli bir sebep olmadan işten çıkarılmanız durumunda, iş hukukuyla ilgili size danışmanlık ve destek sağlayacaktır.
Toplu sözleşmeler, işverenler veya işveren örgütleri (Arbeitgeberverbände) ve sendikalar arasında oluşturulan düzenlemelerdir. Toplu sözleşmeler, bir şirket veya (metal ve elektrik endüstrisi veya kimya endüstrisi gibi) bir endüstrinin çalışanlarının çalışma koşullarını (yani çalışma saatleri, ücretler vb.) düzenler. İlke olarak, toplu bir sözleşmede düzenlenen çalışma koşulları, toplu sözleşme yapılmayan yerlerdeki sözleşmelere kıyasla işçiler için daha faydalıdır.
Almanya'da farklı endüstrilerin farklı sendikaları vardır ve Alman Sendikalar Birliği ("Deutsche Gewerkschaftsbund" veya DGB) şu anda Almanya'nın en büyük sendikasıdır. wikipedia.de adresine girerseniz Alman sendikaları hakkında genel bilgiye ulaşabilirsiniz. Üye olmak için kayıt olmanız ve üyelik aidatı ödemeniz gerekir.
Çalıştığınız yerde zaten bir işyeri sendika temsilciliği varsa, bir sonraki seçimde aday olmak için başvurabilirsiniz. Ancak bunun için aşağıdaki koşulları karşılamanız gerekir:
- 18 yaşından büyük olmalısınız.
- Yönetici pozisyonunda olmamalısınız.
- En az altı aydır çalışıyor olmalısınız.
Çalıştığınız yerde henüz bir işyeri sendika temsilciliği bulunmuyorsa, aşağıdaki koşullar altında bir tane kurmanız mümkün olacaktır. Çalıştığınız yerde oy hakkına sahip en az beş çalışan olmalı ve bunların üçü de aday olma kriterlerini karşılamalıdır.
18 yaşından büyük ve yönetici pozisyonunda olmayan tüm çalışanlar oy kullanma hakkına sahiptir. Minijob çalışanları, geçici işçiler (Aushilfe), yarı zamanlı işçiler (Teilzeitkräfte) ve taşeron işçiler de (Leiharbeiter) oy kullanma hakkına sahiptir. 18 yaşından büyük, yönetici pozisyonunda olmayan ve en az altı aydır şirkette bulunan herhangi bir çalışanın aday olma ve seçilme hakkı vardır. Şirket yeni kurulmuşsa ve kimse altı aydan daha uzun bir süredir orada çalışmıyorsa, 18 yaşın üzerindeki mevcut tüm çalışanlar aday olabilirler.
Seçimler 4 yılda bir yenilenir.
Kaç üye olması gerektiği şirketin büyüklüğüne bağlıdır. Şirketin 20'den az çalışanı varsa, bir üye yeterlidir. 21'den fazla çalışan varsa, işyeri sendika temsilciliği en az üç kişiden oluşmalıdır. 51'den fazla personel olduğu takdirde ise, temsilcilik beş kişiden oluşmalıdır.
Süreci başlatanlar, seçim kurulu ve işyeri sendika temsilciliği işten çıkarmaya karşı özel korumaya sahiptir. Herhangi bir sorunla karşılaşırsanız, üye olduğunuz işçi sendikasıyla iletişime geçebilirsiniz.
Büyük bir şirkette çalışıyorsanız ve halihazırda merkezi bir işyeri sendika temsilciliği (Gesamtbetriebsrat) varsa, burada yer alan kişiler bir işyeri sendika temsilciliği kurmanızı sağlamak ve seçim sürecini takip etmesi amacıyla bir seçim kurulu (Wahlvorstand) atayabilirler.
Büyük bir şirkette çalışmıyorsanız ve çalıştığınız yerde merkezi bir işyeri sendika temsilciliği (Gesamtbetriebsrat) bulunmuyorsa, üç çalışan bir araya gelip tüm çalışanlara bir davetiye göndererek veya çalışanların görebileceği ofis panosuna bir bildirim koyarak çalışan kadrosu için toplantı (Betriebsversammlung) çağrısında bulunabilirler. Bu davet, toplantı gününden en az üç gün önce personele gönderilmeli ve toplantıda bir işyeri sendika temsilciliği seçimi için bir seçim kurulunun görevlendirilmesi gerektiğini personele açıkça bildirilmelidir. Seçim kurulunun işi, işyeri sendika temsilciliğinin seçimini organize ettikten sonra sona erecektir.
Bu toplantı çalışma saatleri içinde yapılmalıdır. İşveren ve idari pozisyonda bulunanların katılmasına izin verilmez. İşyeri sendika temsilciliği için gayrı resmi bir moderatör seçildikten sonra, seçim kurulu seçilir. Mevcut tüm çalışanlar oy kullanma hakkına sahiptir ve seçim kurulu üyesi olarak seçilebilirler.
Seçim kurulu için en az üç kişi seçilmelidir. Daha fazla kişi seçilmesi durumunda dikkat edilmesi gereken tek bir nokta vardır, seçim kurulu üye sayısı her zaman tek olmalıdır. Çalışanlar ayrıca seçim kurulu için yedek üyeler de seçebilirler. Bu üç kişiden biri seçim kurulu başkanı olarak seçilir.
İşyeri sendika temsilciliğini seçerken, seçim kurulunun uyulması gereken kural ve düzenlemelere karşı kendilerini önceden bilgilendirmeleri gerekir. İşyeri sendika temsilciliği üyelerine yeterli zaman ve finansal kaynak sağlanmalıdır, örn. konuyla ilgili kitap satın almak veya seminerlere katılmak için.
Yasal konularla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, sizden sorumlu sendikaya da başvurabilirsiniz.
İşyeri sendika temsilciliği, çalışanların haklarını ve çıkarlarını güçlendirir. Böyle bir oluşumun başlatılması sendikalar tarafından da desteklenir ve tavsiye edilir.
Çalışan Hakları
Almanya'da iş hukuku çok karmaşıktır, çünkü bu konuda birçok farklı yasada birçok düzenleme bulunmaktadır. Ancak, çalışan olarak haklarınızı ve yükümlülüklerinizi bilmeniz çok önemlidir. Ancak haklarınızı bildiğiniz sürece onları talep edebilir ve gerektiği zaman kendinizi savunabilirsiniz.
Taşeron İşçilik
Taşeron işçilik, kiralık işçilik olarak da bilinir. Taşeron işçiler, çalışanlarını belirli süreler için, geçici olarak başka firmalara gönderen şirketlerle sözleşme yaparlar. Taşeron iş yapan bir firmayla sözleşmeniz varsa, acil işçi ihtiyacı durumunda taşeron olarak başka firmalarda çalışırsınız. Bu firmada çalışsanız da, daimi personelin bir parçası değilsinizdir ve maaşınız taşeron iş sağlayan firma tarafından ödenmeye devam eder. Sizden tamamen taşeron firma sorumludur, örneğin izne çıkmak için bu firmayla konuşursunuz ve sosyal sigortanızı yine bu firma karşılar.
Lütfen unutmayın: Taşeron işçilik “saatli çalışma” anlamına gelmez. Taşeron işçiler genelde taşeron iş yapan firma tarafından işe alınırlar ve ancak bazı durumlarda bağlı olarak çalıştıkları firmayı değiştirirler. Taşeron iş yapan firmayla yaptıkları sözleşme genellikle süresiz olur.
Taşeron işçilik genellikle metal işleme ve elektrik endüstrilerinde ve güvenlik, lojistik, ulaştırma, yönetim ve ofis sektörleri gibi iş dallarında gerçekleşir. Bununla birlikte, genel olarak, tüm sektörlerde taşeron işçilik yapılabilir. Kalifiye olmayan işçiler bile taşeron firmalar tarafından işe alınır.
Almanya’da İş Sözleşmesi
İş arama süreci oldukça can sıkıcı olabilir. Nihayet bir iş bulduğunuzda ise öncelikli olarak iş sözleşmenizi dikkatlice kontrol etmeniz gerektiğini sakın unutmayın.
Burada, çevrenizde size çalışan hakları ve çalışma koşulları konusunda danışmanlık verebilecek merkezlere ulaşabilirsiniz.
Burada İşyeri Sendika Temsilciliğinin görev, hak ve yükümlülükleri konusunda aradığınız bilgilere ulaşabilirsiniz.
Burada İşçi Senikası hakkında merak ettiğiniz bilgilere ulaşabilirsiniz.