د اوسبیلډونګ لپاره د يوه ځای موندل په معمول ډول يو څه ستونزمن دي. پلټونکي بايد ډېر وخت د دې کار لپاره د جرمني ژبې د زدهکړې په شان ځينې معيارونه پوره کړي. همدا شان ښايي په اړونده څانګه کې د پرکيتکوم د ترسره کولو پوښتنه هم وشي. دا کسان د غوښتنليک وړاندې کولو او انټرويو پر مهال ښايي له نورو کسانو سره په سيالۍ کې راشي. که څوک دا کارونه ونه شي کړای؛ ښايي په آسانۍ د اوسبیلډونګ مارکېټ ته لار پيدا نه کړي.
دا چې ډېری کډوالو ته د اوسبیلډونګ موندل سخت دي؛ په جرمني کې ډېرې مرستندويې ادارې او بنسټونه شته چې په دې برخه کې مرسته کوي. په دې دفترونو کې ډېر يې د تيارۍ د کورسونو په ګډون د مخامخ مشورې، روزنې او لارښوونې په شان بېلابېل وړانديزونه لري.
د تياري په ډېرو کورسونو کې د جرمني ژبې د مهارتونو د پياوړي کولو درسونه درکول کيږي. د اصولو له مخې ستاسې بايد مخکې له مخکې د (A2/B1) په کچه جرمني ژبه زده وي. په دې کورسونو کې د ورځنيو خبرو اترو لپاره د ژبې تر څنګ د کار لپاره هم مسلکي جرمني ژبه زده کولای شئ. همدا شان د کار د بازار او د اوسبیلډونګ د سيستم په اړه هم مالومات درکول کيږي.
د مسلکي تياري پر مهال، په جرمني کې د بېلابېلو دندو په اړه مالومات ترلاسه کولای شئ. په دې چوکاټ کې کولای شئ په ځينو ورکشاپونو کې ګډون وکړئ؛ په مسلکي کورسونو کې برخه واخلئ؛ له يوه بل اوسبیلډونګ ترسره کوونکي سره څو شپې ملګري شئ او يا په ځينو عملي کارځايونو يا پرکتيکومونو کې ګډون وکړئ. په دې ډول د آرايشګرۍ يا نجارۍ په شان بېلابېلو مسلکونو په اړه مخامخ تجربه او مالومات ترلاسه کوئ او پوهېږئ چې کومه څانګه ستاسې لپاره غوره ده.
د اوسبیلډونګ لپاره د روزنې او لارښوونې سلسله د اوسبیلډونګ لپاره د ځای موندلو په پړاو ختميږي. په دې پړاو کې اړونده اداره ستاسې سره په لاندې برخو کې مرسته کوي:
· د غوښتنليک د سندونو برابرول
· د اوسبیلډونګ لپاره د يوه شرکت يا ښوونځي موندل
· د مرکې لپاره تياری
د دې ادارو کارکوونکي همدا شان ستاسې سره د اوسلنډربېهورده يا کار ادارو په شان په ټولو اړونده ادارو کې مرسته کوي. د دې تر څنګ د کاري اوسبیلډونګ لپاره د غوښتنليک وړاندې کولو لپاره او يا مالي مرستې غوښتلو لپاره هم درسره کوي. که د اوسبیلډونګ له پیلولو وروسته هم له کومې ستونزې سره مخ کېږئ؛ کولای شئ د دې ادارو له کارکوونکو مرسته وغواړئ.
د جرمني په ډېرو ښارونو کې بېلابېل بنسټونه او ادارې شته چې له کډوالو سره د اوسبیلډونګ په موندلو کې مرسته کوي. د بېلګې په ډول په برلين کې (Arrivo) او په دېرشو نورو ښارونو کې (Joblinge) دفترونه له دې ډلې دي. البته په نورو ښارونو کې هم ډېر واړه او غټ بنسټونه شته چې د اوسبیلډونګ په موندلو کې مرسته کوي. د ځوانو کډوالو د خدمتونو اداره کولای شي له تاسې سره په نږدې سيمه کې د دې ډول بنسټونو په موندلو کې مرسته وکړي. دا اداره همدا شان د اوسبیلډونګ موندلو لپاره تاسې ته نورې مشورې هم درکولای شي. په خپل شاوخوا کې د ځوانو مهاجرو د خدمتونو د دفتر موندلو لپاره (jugendmigrationsdienste.de.) ته ورشئ.
د يوه اوسبيلډونګ له بشپړولو سره تاسې په يوه مسلکي کارکوونکي (qualifizierte Fachkraft) بدلېږئ. په جرمني کې مسلکي کارکوونکو ته ډېره اړتيا ده او د غير مسلکي کارکوونکو په پرتله د يو شان کار لپاره ډېر معاش ورکول کيږي. د دې تر څنګ د اوسبيلډونګ په مرسته د استوګنې اوږدمهاله اجازه هم ترلاسه کولای شئ.
څه ډول کولای شم د ځان لپاره ښه دنده ومومم؟
که له ماشومانو پوښتنه وشي چې غواړې څه شی جوړ شې؟ سملاسي يو ځواب درکوي. وروسته بيا د دې پوښتنې ځواب يو څه سختيږي. په جرمني کې ډېرې زياتې دندې شته او د هغو لپاره د زدهکړو يا اوسبیلډونګ د وړ څانګې غوره کول د هر چا لپاره اسانه نه دي. ځکه د جرمني د کار ادارې (Die Agentur für Arbeit) ډېر زيات مالومات راټول کړي دي او ډېر مرستندوی مواد يې چمتو کړي څو له خلکو سره د دندو په ټاکلو کې مرسته وکړي.
دوهګونې وظيفوي حرفوي زدکړې يا Duale Ausbildung
که غواړئ په جرمني کې دنده ومومئ؛ ضرور نه ده چې يوازې لوړې زدهکړې ولرئ. تاسې کولای شئ په يوه مسلک کې د حرفوي روزنې يا اوسبيلډونګ دوره بشپړه کړئ. په جرمني کې په شاوخوا ۳۳۰ بېلابېلو څانګو کې حرفوي زدهکړې کيږي. په دې برخو کې زدهکړې له يوه تر درېنيمو کالو وخت نيسي. په ځينو برخو کې اوسبيلډونګ يوازې په ښوونځي کې ترسره کيږي (Schulische Ausbildung) خو په ځينو نورو کې د ښوونځي د درسونو تر څنګ په شرکتونو کې عملي کار هم ورکول کيږي (Duale Ausbildung). په دې څپرکي کې د دوهګوني اوسبیلډونګ په اړه مالومات درکوو. د ښوونځيو د اوسبیلډونګ په اړه بشپړ مالومات زموږ په بل څپرکي کې ولولئ. اوسبيلډونګ په افغانستان کې له مسلکي ښوونځيو، تخنيکم او سوريه کې له منځنيو انستيتيوتونو سره د پرتلې وړ دی خو په جرمني کې دا سيستم د لوړو تدريسي تخنيکونو او زياتو علمي معيارونو درلودونکی دی. د اوسبيلډونګ له بشيړولو سره تاسې د هماغې څانګې مسلکي کس ګڼل کېږئ او په جرمني کې دې ډول کسانو ته زياته اړتيا ده او له فراغت وروسته د عادي کارګرو په پرتله، ډېرې پیسې ګټلای شي. ځکه نو ښايي په دې برخه کې زدهکړې ستاسې د راتلونکي مسلکي ژوند جوړولو لپاره مهمې وي.
د ښوونځيو حرفوي زدهکړې
که غواړئ په جرمني کې دنده ومومئ؛ ضرور نه ده چې يوازې لوړې زدهکړې ولرئ. تاسې کولای شئ په يوه مسلک کې د حرفوي روزنې يا اوسبيلډونګ دوره بشپړه کړئ. په دې برخو کې زدهکړې له يوه تر درېنيمو کالو وخت نيسي. په ځينو برخو کې اوسبيلډونګ يوازې په ښوونځي کې ترسره کيږي (Schulische Ausbildung)؛ خو په ځينو نورو کې د ښوونځي د درسونو تر څنګ په شرکتونو کې عملي کار هم ورکول کيږي (Duale Ausbildung). په دې څپرکي کې تاسې ته د ښوونځيو د اوسبیلډونګ په اړه مالومات درکوو. د دوهګوني اوسبیلډونګ په اړه بشپړ مالومات زموږ په بل څپرکي کې ولولئ. د ښوونځيو اوسبيلډونګ په افغانستان کې له مسلکي ښوونځيو، تخنيکم او سوريه کې له منځنيو انستيتيوتونو سره د پرتلې وړ دی خو په جرمني کې دا سيستم د لوړو تدريسي تخنيکونو او زياتو علمي معيارونو درلودونکی دی. د اوسبيلډونګ له بشپړولو سره تاسې د هماغې څانګې مسلکي کس ګڼل کېږئ او په جرمني کې دې ډول کسانو ته زياته اړتيا ده. همدا شان دا کسان له عادي کاريګرو ډېرو پیسې ګټلای شي. ځکه نو ښايي په دې برخه کې زدهکړې ستاسې د راتلونکي مسلکي او شخصي ژوند جوړولو لپاره مهمې وي.
دلته اوسبیلډونګ د پروګرامونو لپاره د جابلينګه بنسټ ټولې څانګې موندلای شئ. جابلينګه له ځوانانو سره د اوسبیلډونګ په موندلو کې مرسته کوي.