Almanya'da herkes cinsel yönelimini ve kimliğini istediği gibi yaşamakta özgürdür. Yasa lezbiyen, gey, biseksüel, trans, non-binary, panseksüel, poliseksüel, interseks ve aseksüel bireyleri korur. Yine de bu konuda hâlâ ayrımcılık yapan kişiler vardır. Bu bölümde, hangi haklara sahip olduğunuzu ve ayrımcılıkla mücadele etmek için neler yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz.
LGBTİ+ (Almancada LSBTTIQ), lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseks ve queer bireyleri ifade etmek için kullanılan bir kısaltmadır. Kaos GL Derneğinin sözlüğünde de belirtildiği üzere; Lezbiyenler duygusal/cinsel olarak birbirine ilgi duyan kadınlardır. Gayler, duygusal/cinsel olarak birbirine ilgi duyan erkeklerdir. Biseksüellik, her iki cinsiyete de ilgi duyabilen kişileri ifade eder. Trans, herhangi bir cerrahi işlemle ya da böyle bir işlem olmaksızın biyolojik cinsiyetine ve görünümüne bir şekilde müdahale ederek ya da etmeyerek kendini böyle tanımlayan kişileri ifade eder. İnterseks, kadın ve erkekler için olağan sayılmayan bir şekilde dış jenital organ ya da iç üreme sistemi ile doğmuş kişileri ifade eder. + işareti, kendini bu tanımlar dışında ifade eden ve heteroseksüel olmayan tüm diğer cinsel yönelimleri temsil eder. İnterseks kişiler fiziksel cinsiyet özellikleri açıkça "erkek" veya "kadın" olarak kategorize edilemeyen kişilerdir. Ve aseksüel bireyler cinsel aktiviteye çok az ilgi duyarlar ya da hiç ilgi duymazlar. İkili olmayan, yani daha çok bilinen ismiyle non-binary olarak tanımlanmak, ne yalnızca erkek ne de kadın hissetmek anlamına gelir, ancak geleneksel cinsiyet kategorilerinin ötesindedir. LGBTİ+'daki +, başka cinsel ve cinsiyet kimliklerinin de olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.
Queer genellikle cinsel yönelimi veya cinsel olarak kendini ifade etme şekli toplumun geleneksel beklentilerine uymayan kişiler için şemsiye bir terim olarak kullanılır. Kendilerini açıkça heteroseksüel veya cisgender olarak tanımlamayan kişiler kendilerini tanımlamak için queer terimini kullanırlar. (Cisgender kişiler, doğumda kendilerine atanan cinsiyetle yaşayan ve bu cinsiyetle özdeşleşen kişilerdir). Queer olmanın farklı kişiler tarafından farklı yorumlanabileceğini unutmamak önemlidir, bu nedenle saygılı bir şekilde bir kişinin bu terimi kendisi için nasıl anladığını sormak en iyisi olacaktır.
Almanca'da "FLINTA*" kadınlar, lezbiyenler, inter*, non-binary/enby, trans*, agender kişiler için kullanılan bir kısaltmadır ve çeşitli öz tanımlamaların bir kombinasyonu olarak kullanılır. Sondaki yıldız işareti burada açıkça belirtilmeyen tüm öz-tanımlamaları ifade etmektedir. "Lezbiyen" terimi ayrı bir cinsiyet olmamasına rağmen, lezbiyenler "FLINTA*" teriminde ayrı olarak belirtilmiştir. Bu şekilde, ataerkil sistemde heteroseksüelliğin norm olarak kabul edildiği ve lezbiyen cinselliğinin bastırıldığı açıkça ortaya çıkmaktadır.
Diğer terimlere Queer Sözlüğü’nden bakabilirsiniz. Orada ayrıca terimlerin daha ayrıntılı açıklamalarını ve bu konuda hazırlanmış çeşitli broşürleri de bulabilirsiniz.
Almanya’da herkesin cinsel yönelimi devlet tarafından kabul edilmek ve herkese saygı gösterilmek zorunludur. Cinsel yöneliminizi ifade etme ve özgürce olduğunuz kişi olma hakkına sahipsiniz.
Ancak maalesef bu durum her zaman böyle değildi, yüzyıllarca yasaktı VE LGBTİ+ bireylere karşı yasal işlemler uygulanıyordu. İlgili yasa (Ceza Kanunu § 175) daha önce neredeyse hiç uygulanmamış olmasına rağmen en nihayetinde 1994 yılında kaldırılmıştır. 1 Ekim 2017'den beri, Almanya'daki LGBTİ+ çiftler evlenme hakkına sahipler. Ekim 2017’den önce, sadece "yaşam ortaklığı" (Lebenspartnerschaft) yapmak mümkündü. Yaşam ortaklığı yasal olarak neredeyse evliliğe eşitti. 1 Ekim 2017'den bu yana, önceden yaşam ortaklığı yapmış kişilerin bu medeni ortaklığı bir evliliğe dönüştürme hakları var. Bunu sizden sorumlu kayıt ofisinde (Standesamt) yapmanız gerekir. Daha fazla bilgi için lsvd.de sayfasına bakabilirsiniz. Ayrıca "Almanya’da Evlenmek" bölümünde bu konuda daha fazla bilgiye ulaşabilirsiniz.
Eğer doğduğunuzda size atanan biyolojik cinsiyetiniz cinsiyet kimliğinizle uymuyorsa, Almanya resmen hem kimlik bilgilerinizi hem de fiziksel özelliklerinizi değiştirmenize imkan verir. Bu işleme, erkekten kadına ya da kadından erkeğe geçiş süreci denir. Bu süreç (hormon tedavisi ve bazen ameliyat da içerir) aylar sürer. 2011’den bu yana, henüz bir operasyon geçirmediyseniz ya da geçirmeyi planlamıyorsanız da, resmi belgelerinizdeki cinsiyeti değiştirme hakkınız vardır. Ancak, cinsiyet kaydınızı ve isminizi değiştirmek için psikolojik değerlendirmelerden geçmeniz ve mahkemeden izin almanız gerekmektedir. Yeni kendi kaderini tayin yasasının (Selbstbestimmungsgesetz) süreci basitleştirmesi amaçlanmaktadır - ancak yasa henüz yürürlüğe girmemiştir (Şubat 2024 itibariyle). Birçok ülkede çocuklar erkek mi kadın mı olduğu belirsiz vücutlarla dünyaya gelmelerine rağmen yine de onlara doğumda belirli bir cinsiyet atanıyor. 2013’ten bu yana, bu durum artık Almanya’da zorunlu değil. Artık ebeveynler doğum sonrası çocuklarının cinsiyetlerini, doğum belgelerini kaydettirmekle yükümlü değiller.
LGBTİ+ bireyler için iltica ve oturum izni hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, konuyla ilgili web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
Yapılan araştırmalara göre, LGBTİ+ bireyler, Almanya'daki nüfusun çoğunluğu tarafından kabul görmektedirler. Yine de birçok LGBTİ+ birey, cinsel yönelimlerini açık bir şekilde yaşadıkları zaman düşmanlık ve ayrımcılıkla karşılaşmaktadırlar. Ancak bu düşmanlık ve ayrımcılık meydana geldiği zaman, yasal işlemde bulunma hakkı vardır. Cinsel yöneliminiz veya cinsel kimliğinizden dolayı ayrımcılıkla karşılaştığınız takdirde, ayrımcılıkla mücadele ofisine başvurabilirsiniz.
Almanya'da Genel Eşit Muamele Yasası, ten rengi, etnik kökeni, cinsiyeti, dini, fiziksel veya zihinsel engeli, yaşı veya cinsel yönelim ve cinsel kimliği nedeniyle ayrımcılığa uğrayan tüm bireyleri korur. İş ararken, işte, bir restoranda veya kulüpte, alışveriş yaparken, bankada veya ev ararken, LGBTİ+ olmanız sebebiyle kötü muamele görür veya ayrımcılığa uğrarsanız, ayrımcılıkla mücadele ofisine başvurabilirsiniz. Ayrımcılıkla Mücadele Ofisi, size ayrımcılıkta bulunan kişi veya kuruma karşı yasal işlemde bulunmanız veya bu konuda yapabilecekleriniz hakkında size danışmanlık verir. Bu konuda daha fazla bilgi için “Ayrımcılık” bölümümüze bakabilirsiniz.
Ayrımcılıkla Mücadele Ofisine Pazartesi-Salı-Çarşamba ve Perşembe günleri saat 09:00-15:00 arasında, 0800-546 546 5 numaralı telefondan, beratung@ads.bund.de adresine e-posta göndererek veya iletişim formu (Kontaktformular) aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Burada görevli personel, Almanca, İngilizce ve Arapça olarak hizmet vermektedir. Ayrıca ayrımcılıkla mücadele ofisinin bölgenizde bulunan bir danışma merkezini de arayabilirsiniz.
Lütfen unutmayın: Sözlü, fiziksel veya cinsel saldırıya maruz kalırsanız, günün her saati 110'dan polisi arayabilirsiniz. LGBTİ+ bireylere yönelik nefret suçlarıyla mücadele etmek amacıyla Hamburg, Hannover, Hessen, Berlin, Köln, Brandenburg, Rheinland-Pfalz, Bavyera, Saksonya-Anhalt, Schleswig-Holstein, Saksonya gibi bazı şehirler ve federal eyaletler polis departmanlarında irtibat kişileri görevlendirmiştir. Bu konuda daha fazla bilgi edinmenin en iyi yolu, şehrinizdeki veya federal eyaletteki polis karakoluna başvurmak olacaktır.
Almanya'da LGBTİ+ bireyler için birçok danışma merkezi vardır. Seks, cinsiyet, hastalıklar, ayrımcılık, cinsel yönelimini açıklama vb. gibi alanlardaki her türlü sorunuz hakkında size yardımcı olur ve size destek verirler. Örneğin VLSP web sitesini yakınlarınızda bir danışma merkezi bulmak için kullanabilirsiniz. Berlin’de yaşıyorsanız GLADT e.V.'den, 030 – 587 684 9300 numaralı telefon veya info@gladt.de e-posta adresi aracılığıyla, Almanca, İngilizce, Türkçe, Farsça, Kürtçe Soranî ve Danca dillerinde danışmanlık alabilirsiniz. Başka bir dilde danışmanlık almak istediğiniz takdirde, bu talebiniz de karşılanabilir. Özellikle LGBTİ+ mülteciler queer-refugees.de web sitesinden danışma merkezlerine ulaşabilirler.
18-27 yaşları arasındaysanız, lambda-peersupport çalışanlarıyla da iletişime geçebilirsiniz. Hem bireysel destek hem de destek grupları sunmaktadırlar. Kendileriyle Almanca ve İngilizce olarak hizmet verirler.
LGBTİ+ bireylere yönelik nefret suçlarıyla mücadele etmek amacıyla Hamburg, Hannover, Hessen, Berlin, Köln, Brandenburg, Rheinland-Pfalz, Bayern, Sachsen-Anhalt, Schleswig-Holstein, Sachsen gibi bazı şehirler ve federal eyaletler polis departmanlarında irtibat kişileri görevlendirmiştir. Bu konuda daha fazla bilgi edinmenin en iyi yolu, şehrinizdeki veya federal eyaletteki polis karakoluna başvurmak olacaktır.
Ayrıca Lezbiyen ve Gay Derneği – LSVD’ye de üye olabilirsiniz. LSVD, LGBTİ+ haklarını koruyan bir dernektir.
Büyük şehirlerde barlar, kulüpler ve LGBTİ+ bireylerin bir araya geldiği başka alanlar bulunur. Gay-location.com adresinden, sizinle aynı şehirde yaşayan LGBTİ+ bireylerin bir araya geldikleri yerleri öğrenebilirsiniz. Bunun yanı sıra, birçok danışma merkezi LGBTİ+ bireyler için, herkesin katılabileceği toplantılar ve etkinlikler düzenlemektedir. Danışma merkezlerinin adresleri için bir önceki „Nereden danışmanlık ve destek alabilirim?” başlığı altına bakabilirsiniz. Büyük şehirlerde yılda en az bir kez, LGBTİ+ bireylerin ve destek veren birçok kişinin katıldığı, Onur Yürüyüşleri veya Christopher Street Days (CSD) etkinlikleri düzenlenir. queer.de web sitesinden bu yürüyüşlerin hangi şehirde hangi tarihte yapıldığını öğrenebilirsiniz.
Kendinizi düzenli olarak bilgilendirerek ve kapsayıcılığın teşvik edilmesine aktif olarak katılarak LGBTİ+ bireylerin desteklenmesine olumlu bir katkıda bulunabilirsiniz:
- Toplumdaki farklı yönelimler ve zorluklar hakkında daha iyi bir anlayış geliştirmek için kendinizi LGBTİ+ bireylerin yaşadığı çeşitli sorunlar hakkında eğitin. Bu şekilde önyargılar kırılabilir ve empati geliştirilebilir.
- LGBTİ+ bireylerin yönelimlerine ve deneyimlerine saygı gösterin. Önyargı veya yargılama olmaksızın hikayelerini ve yaşam tarzlarını kabul edin.
- Kendi inançlarınız ve önyargılarınız üzerine düşünün. Daha kapsayıcı ve destekleyici bir zihniyet geliştirmek için daha iyi anlayabileceğiniz veya değiştirebileceğiniz şeyler olup olmadığını kendinize sorun.
- LGBTİ+ olan aile üyeleriniz veya arkadaşlarınız varsa, onlara desteğinizi ve kabulünüzü gösterin.
- LGBTİ+ bireylere karşı ayrımcılık veya önyargıya tanık olursanız, bunu önlemek için aktif adımlar atın. Adalet ve eşit muamele için ayağa kalkın.
- Saygılı ve kapsayıcı bir dil kullanın. Buna doğru zamirleri kullanmak da dahildir. Emin değilseniz, kibarca kişiye tercih ettği zamirleri sorun.
- LGBTİ+ bireylerin haklarını ve refahını destekleyen kuruluşlara bağışta bulunun. Bunlar kar amacı gütmeyen yerel kuruluşlar, aktivist gruplar veya ulusal/uluslararası kuruluşlar olabilir. Ayrıca LGBTİ+ bireyler tarafından işletilen işletmeleri ve şirketleri de destekleyebilirsiniz. Bu işletmelerden bazılarını Everywhereisqueer web sitesinde interaktif dünya haritası üzerinde seçtiğiniz bir konumu arayarak bulabilirsiniz. İşletmelerin adres ve iletişim bilgileri daha sonra haritada görüntülenecektir.
- LGBTİ+ bireylerin yaşadığı sorunların anlaşılmasını teşvik eden bilgi, makale veya kaynakları paylaşın. Sosyal medya farkındalığı yaymak için harika bir platformdur.
Ayrımcılığa uğradığınızda veya nefrete maruz kaldığınızda destek aldığınızdan emin olun. Almanya'da yasalar sizin tarafınızdadır ve sizi ayrımcılığa, nefrete ve şiddete karşı koruyacaktır. Yardıma ihtiyacınız olursa, bir LGBTİ+ danışma merkezi veya ayrımcılıkla mücadele ofisi ile irtibata geçin. Danışmanlık merkezlerini queer-refugees.de adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.
Ayrımcılık
Almanya'da ayrımcılık yasaktır. Buna rağmen birçok insan maalesef bu durumdan etkileniyor. İster kalacak yer ararken, ister iş yerinde, resmi dairelerde, okullarda, doktor muayenehanelerinde olsun ayrımcılık yaşanıyor. Ya da bir parkta eğlenirken veya polis tarafından. Ayrımcılık hayatın her alanında yaşanabilir. Engelli olduğum için mi kulübe alınmıyorum? Başörtüsü taktığım için mi işe alınmadım? Çocuklarım Almanca’yı iyi konuşamadıkları için mi okulda diğerlerine göre daha kötü muamele görüyorlar? Polis beni şehirlerarası otobüste sadece farklı bir ten rengine sahip olduğum için mi kontrol ediyor? Trans* olduğum için mi taksi şoförü beni aracına almayı reddediyor? Bu gibi deneyimler kişide öfke, güçsüzlük ve çaresizlik hissine yol açar. Bu tür ayrımcılıklar sosyal birlikteliğe de zarar verir.
Ancak, ayrımcılığı kabul etmek zorunda değilsiniz. Buna karşı kendinizi savunma hakkına sahipsiniz. Almanya'daki tüm insanlar bu hakka sahiptir. Geldikleri ülkenin ya da Almanya’da sahip oldukları oturum iznine bakılmaksızın herkes bu hakka sahiptir. Bu hak Alman Anayasasında insan haklarından biri olarak düzenlenmiştir. Ayrımcılığa karşı hak ayrıca Genel Eşit Muamele Yasası'nda (AGG) da düzenlenmiştir. Ayrımcılığa karşı yasal yollara mahkemeye başvurabilirsiniz. Bu sizin için bazı durumlarda faydalı olabilir.
LGBTİ+ Bireyler için Oturum İzni
Almanya'da ilk hafta ve aylar herkes için zorlu geçer. Ancak LGBTİ+ mülteciler genellikle başka zorluklarla da uğraşmak zorunda kalıyor. Bu bölümde LGBTİ+ bir mülteci olarak hangi hak ve olanaklara sahip olduğunuzu öğrenebilirsiniz.
Anayasa
Alman Anayasası 23 Mayıs 2024'te 75 yaşına bastı. Bu yasa, özgür ve demokratik bir anayasal devlette bir arada yaşamamızın temelini oluşturuyor. Anayasa 1949 yılında ilan edildi. Nasyonal Sosyalist diktatörlüğün işlediği korkunç suçlar nedeniyle, Anayasanın kurucuları, Almanya’da bir daha böyle bir şeyin yaşanmamasını sağlamak amacıyla, insan onurunun korunmasının yasalarda en üst sırada yer alması gerektiğine karar verdiler. Anayasanın içeriği ve değerleri hakkında daha fazla bilgiyi „Was wäre wenn” video serimizde de bulabilirsiniz.
"Grundgesetz", Federal Almanya Cumhuriyeti'nin Anayasasıdır. Almanya'da toplumun şekillenmesini belirleyen en temel hakları içerir. Başka hiçbir yasa Anayasa ile çelişemez. Örneğin, İltica Yasası veya Ceza Yasası, Anayasa ile çelişen maddeler içeremez. Anayasa, Almanya'nın en önde gelen hukuk organıdır, dolayısıyla diğer yasaların üstündedir.
Anayasa 146 bölümden, yani "maddeden" oluşur. Anayasanın ilk 19 maddesi "temel hakları", yani devlet karşısında bireyi keyfi davranış, adaletsizlik ve şiddetten korumak için tasarlanmış en önemli insan haklarını içerir. "İnsan hakları" olarak da adlandırılan bu temel haklardan bazıları, ikamet durumundan bağımsız olarak Almanya'daki herkes için geçerlidir. Anayasa ayrıca, "Alman hakları" olarak adlandırılan ve sadece Alman vatandaşlığına sahip kişiler için geçerli olan bir dizi başka hakkı da içerir.
1949'da Batı Almanya'da oluşturulan Anayasa, 1990'da Almanya’nın yeniden birleşmesinden bu yana tüm Almanya'da uygulanmaktadır. Dahil edilen ilkelerin çoğu, 1933-1945 yılları arasındaki Ulusal Sosyalist diktatörlük sırasında yapılan insan haklarının ihlallerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Anayasa’da bulunan temel hakların amacı. Nazi zamanlarındaki zulmün bir daha tekrar etmemesini sağlamaktır.
Federal Anayasa Mahkemesi, Anayasa uyulup uyulmadığını takip etmekten ve Anayasaya uyulmasını sağlamaktan sorumludur. Hükümet, Anayasa’yı kolayca değiştiremez.
Almanya'da Evlenmek
Almanya'da partnerinizle birlikte yaşamak ve çocuk sahibi olmak için resmi olarak evli olmanıza gerek yoktur. Ancak, pek çok kişi hâlâ evlenmeyi tercih ediyor. Bunun için bazı şeyleri organize etmeniz gerekir. Bu bölümde, evlenmek için göz önünde bulundurmanız gereken bütün bilgilere ulaşabilirsiniz.
Cinsel yöneliminize veya cinsiyet kimliğinize dayalı ayrımcılığa maruz kalıyorsanız, bir ayrımcılıkla mücadele ofisine başvurabilirsiniz.
LSVD, LGBTİ+ mültecilere özel destek sunar. Hizmetleriyle ilgili bilgiye birçok dilde (Kürtçe dahil) ulaşabilirsiniz.
"everywhereisqueer" yerel LGBTİ+ işletmelerine ulaşmak için kurulmuş bir arama motoru.