Haklarım nelerdir?

Bakıma ihtiyacı olan birçok kişi, bakımevinde ya da huzurevinde yaşamak yerine evde bakım almayı tercih eder. Evde bakım sayesinde, alışık olduğunuz ortamda, akrabalarınız veya bir bakım servisi (veya her ikisi) sizinle ilgilenecektir. Evde sağlanan bakıma "ayakta bakım" ("Ambulante Pflege") veya "evde bakım" ("häusliche Pflege") denir.

Eğer uzun süreli bakım sigortasına ("Pflegekasse") sahipseniz, sigortanız evde bakıma ihtiyacınız olduğunu kabul ettiği takdirde evde bakım masraflarınızı kısmen karşılar. Bu konuda daha fazla bilgi almak için “Hemşirelik Bakım Sistemi” bölümümüzü okuyabilirsiniz.

Bu bölümde evde bakım talep eden biri veya bir akraba ya da tanıdığınızın bakıcılığını yapan biri olarak sahip olduğunuz hakları açıklıyoruz.

Bilmem Gerekenler
Akrabalarım bana bakabilirler mi?

Evet. İlla da profesyonel bir bakım servisinden hizmet almanız gerekmez. Eğer bir akrabanız ya da tanıdığınız evde bakımınızı üstlenmek istiyorsa ve siz de bunu kabul ediyorsanız, bu şekilde bir bakım hizmetiyle ilerleyebilirsiniz. Böyle bir durumda aylık bir bakım yardımı ("Pflegegeld") alma hakkınız vardır. Bakım ödeneğinin miktarı, ilk değerlendirmeye göre ortaya çıkan bakım seviyesine ("Pflegegrad") bağlıdır. Güncel olarak, uzun süreli bakım ödeneği miktarı, aylık 332 € (bakım seviyesi 2) ile 947 € (bakım seviyesi 5) arasındadır (2024 itibariyle). Lütfen bakım seviyesi 1 için bakım yardımı alamayacağınızı unutmayın.

Aile üyeleri veya tanıdıklar tarafından bakılıyorsanız, size ve aile üyelerinize, bakım hakkında bilmeniz gereken ipuçları ve tavsiyeleri için, nitelikli bakım uzmanları tarafından yılda iki kez ziyaret edilirsiniz. Lütfen unutmayın: Bu ziyaretlerin gerçekleşmesine imkân sağlamadığınız takdirde bakım ödeneğiniz kesilebilir.

Bana bakacak hiç akrabam yok. Yine de evde bakım alabilir miyim?

Böyle bir durumda, ayakta hasta bakım hizmetinden faydalanabilirsiniz. Ayakta bakım hizmeti veren eğitimli hemşireler, sizi haftada birkaç kez (veya gerekiyorsa her gün) ziyaret ederler.

Bu hemşirelerin görevleri aşağıdaki gibidir:

  • Vücut bakımınıza ve yemek yemenize yardımcı olmak,
  • Alışveriş ve yemek yapmanın yanı sıra daire temizliğini sağlamak,
  • Tıbbi bakımdan sorumlu olmak, örneğin enjeksiyonları yapmak, ilaçları vermek ya da bandajları değiştirmek,
  • Ya da sosyal aktivitelerde (yürüyüşe çıkmak ya da arkadaşlarınızı evinizde ağırlamak) size yardımcı olmak.

Hemşirelik hizmetinin maliyeti, en azından kısmen, uzun süreli bakım sigortası tarafından karşılanmaktadır. Bu desteğe "ayni yardımlar" veya "Pflegesachleistung" denir. Güncel olarak, bakım seviyesi 2 (Pflegegrad 2) için 724 € ve bakım seviyesi 5 ((Pflegegrad 5) için 2095 €'ya kadar olan masraflar karşılanmaktadır (2024 itibariyle). Bakım seviyesi 1 (Pflegegrad 1) olan kişiler, herhangi bir bakım yardımı almazlar. Uzun süreli bakım sigortası doğrudan hemşirelik hizmeti veren şirkete ödeme yaptığından, önceden ödeme yapmanız ve daha sonra geri ödeme yapılmasını beklemeniz gerekmez. Ancak, hemşirelik hizmetinin maliyeti, sigortanızın kararlaştırdığı miktardan yüksekse, farkı kendiniz ödemek zorundasınızdır.

İyi bir hemşire bakımına nasıl ulaşabilirim?

AOK-Pflegenavigator web sitesine girerek, bölgenizdeki bakım hizmetlerini arayabilirsiniz. Ayrıca, pflegelotse.de adresinde, yine çevrenizdeki hemşirelik hizmetleri ve danışmanlık merkezlerini arayabilirsiniz. İyi bir bakım servisi seçmek amacıyla oluşturulmuş bu kontrol listesi de seçim konusunda size yardımcı olabilir. Tüm bu seçeneklerin yanı sıra, sağlık sigortası şirketinizden, yüksek kalitede hemşirelik hizmeti sağlayan yerler hakkında sizi bilgilendirmesini de talep edebilirsiniz.

Herhangi bir seçim yapmadan önce teklifleri karşılaştırın, iyice kontrol edin ve çevrenizden öneriler alın. Bakım şirketiyle bir sözleşme imzalamadan önce bu şirketi iyice tanımanız önemlidir. Önceden yaptığınız araştırmalara rağmen seçtiğiniz şirketten yine de memnun kalmazsanız, elbette değiştirme hakkınız vardır.

Birçok kişi, farklı kültürel ve dini geçmişi olan hastalara bakım konusunda uzmanlaşmış ayakta bakım hizmetlerini tercih eder. Kültürlerarası bakım hizmetleri ("Interkulturellen Pflegedienste"), ilgilendiği kişinin kültür, gelenek ve inançları hakkında bilgi sahibidir ve bunlara saygı gösterir. Burada hizmet veren hemşireler, genellikle birçok farklı dil konuşurlar. Bölgenizdeki kültürlerarası bakım hizmetleri hakkında bilgi almak için, sağlık sigortanızla veya Yetişkinler için Göç Danışma Merkeziyle iletişime geçebilirsiniz. Bölgenizdeki Yetişkinler için Göç Danışma Merkezlerinin nerelerde yer aldığını öğrenmek için bamf.de adresine bakabilirsiniz.

Akrabalarımın sağladığı bakımı, bir hemşirelik hizmeti tarafından sağlanan profesyonel bakım ile destekleyebilir miyim?

Evet. İsterseniz hem akrabalarınızdan hem de profesyonel bir bakım firmasından birlikte hizmet alabilirsiniz.  Bu tür bir seçenek, örneğin size bakan kişinin gün boyu sürekli vakti olmadığı zaman, doğru çözüm olabilir. Bakımınız akrabalar ve profesyonel bakımla aracılığıyla gerçekleşiyorsa, ancak hak ettiğiniz “ayni yardımın” bir kısmını kullanıyorsanız (yani, sigorta şirketiniz tarafından bakıcı bakım şirketine ödenecek masraflar), geri kalan ödemeyi bakım ödeneği ("Pflegegeld") şeklinde alırsınız.

Bu durumu aşağıdaki gibi bir örnekle açıklayabiliriz:

Bakım seviyesi 3 olarak bakım ihtiyacı olan kişinin, 572 € nakti yardım ("Pflegegeld") veya 1.363 €'luk ayni yardımdan ("Pflegesachleistung") yararlanma hakkı vardır. Bu kişi, sabahları ona yıkama ve giyinme konusunda yardımcı olunması için bir hizmet alır ve bu ayda yaklaşık 310 €’ya mal olur. Hizmetin maliyeti 1.363 €'nun %22,74'üne tekabül etmektedir, bu da hak ettiği "ayni yardımların" %77,26’sının kullanılmadan kaldığı anlamına gelir. Kalan miktar ona nakti yardım olarak ödenmektedir, yani bakım hizmeti tarafından sağlanan desteğe ek olarak, kişi de hak kazandığı azami bakım ödeneğinin %77,26’sını alır- bu da 441,93 € eder. Uzun süreli bakım ödeneği orantılı bir şekilde ödenir- bunun sonucunda, aldığı yardımın toplamı (hizmet + nakit), mesela 751,93€ (310 € + 441,93 €) olur, bu da sadece uzun süreli bakım ödeneğini alacağı takdirde eline geçecek paraya kıyasla daha yüksek bir miktardır.

Başka mali yardımlar sağlanıyor mu?

Evde yaşayan bakıma muhtaç kişiler her ay 125 avroluk maddi yardım alabilirler. Bu paraya yardım katkı payı (Entlastungsbeitrag) denir. Bu yardım tüm bakım seviyeleri için mevcuttur. Bu yardım, örneğin gündüz bakımı, bakım destek önlemleri, ev işlerine yardım vb. masrafları finanse etmek için kullanılabilir. Para doğrudan hesabınıza aktarılmaz. Parayı doğrudan almazsınız. Önce ilgili ürün veya hizmetler için kendiniz ödeme yaparsınız, daha sonra faturayı bakım sigortanıza gönderirsiniz ve aylık 125 avroya kadar ödediğiniz parayı geri alırsınız. Bir ay içinde fatura gönderemezseniz bu bir sorun oluşturmaz. Kullanmadığınız para bir sonraki yılın haziran ayına kadar sizde kalır. Bu, örneğin, ocak-kasım ayları arasında hiç fatura gönderemeyeceğiniz ve ardından aralık ayında 1.500 € (12 x 125 €) tutarında bir fatura gönderemeyeceğiniz anlamına gelir. Yardım katkı payı hakkında daha fazla bilgiyi verbraucherzentrale.de adresinde Almanca olarak bulabilirsiniz.

Uzun süreli bakım sigortası yardımcı malzemelerin masrafını da karşılar mı?

Bakıma muhtaç birçok insan günlük yaşamdaki ihtiyaçlarını karşılamak için tekerlekli sandalye veya özel olarak yapılmış merdiven, duş veya tuvalet gibi malzemelerden yararlanmaktadır. Günümüzde, sabahları giyinmekten, akşamları yatmaya hazırlanmaya kadar, günlük yaşamın hemen hemen tüm alanlarını kolaylaştırmak için yapılmış yardımcı malzemeler mevcuttur. Ancak, bu malzemelerin maliyetleri bazen çok yüksek olabilir.

Bakıma muhtaç kişiler, bu tür teknik destek malzemelerine ödedikleri miktarın iadesini kısmen geri alabilirler. Böyle bir malzemeye ihtiyacınız olursa, bu durumu doktorunuzla görüşün. Sigorta, size böyle bir destek vermeden önce reçete görmek isteyecektir.

Uzun süreli bakım sigortası, dezenfektanlar, eldivenler ve benzeri gibi günlük ihtiyaçlar için, size ayda yaklaşık 40 avroluk finansal destek sağlar. Bu destek için herhangi bir reçete ya da makbuz ibraz etmeniz gerekmez.

Nereden yardım ve destek alabilirim?

Sağlık sigortanız varsa, yardım ve destek için doğru temas noktası onlar olacaktır. Sağlık sigortası primlerine ek olarak, sigortalı her kişi, bakıma muhtaç kişileri destekleyen bakım sigortasına otomatik olarak belirli bir miktar öder. Uzun süreli bakım sigortanız, sağlık sigortası şirketinizle aynıdır. Sağlık sigortası şirketlerinde, size ücretsiz olarak ayrıntılı tavsiyelerde bulunabilecek bağımsız bakım uzmanları vardır. Danışmanlar gerekirse evinize de gelebilir. Bazı merkezlerde, Almanca’ya ek olarak başka dillerde de destek verilmektedir. Yakınlarınızdaki bir bakım merkezine ulaşmak için zgp.de adresine bakabilirsiniz. Ayrıca sağlık sigortanızdan size yakınlarınızda bulunan bir danışma merkezi önermesini isteyebilirsiniz.

Alternatif olarak, önce yetişkinler için bir göç danışma merkezinden (MBE) tavsiye alabilirsiniz. Bu merkezlerde ücretsiz danışmanlık verilir ve burada çalışanlar birçok farklı dilde hizmet verirler. Yaşadığınız yerdeki şubelerden birinin nerede olduğunu öğrenmek için bamf.de adresine bakabilirsiniz.

Bir yakınıma bakıyorum. Ne tür bir destek alabilirim?

Bir akrabayla ilgilenmek büyük bir sorumluluktur- böyle bir sorumluluğun kendi hayatınız üzerindeki etkilerini hafife almamalısınız. Sevilen biriyle, özellikle de tek başınıza uzun süre ilgilendiğinizde, fiziksel ve zihinsel olarak oldukça yorulabilirsiniz.

Size bu zorlu görev sırasında yardımcı olacak çeşitli destek türleri vardır:

  • Uzun süreli bakım sigortası, size ücretsiz olarak yardımcı olacak bağımsız bakım danışmanları sağlar. Bu danışmanlığı evinizde almanız da mümkündür. Bazen yabancı dillerde de danışmanlık alabilirsiniz. Bakım danışmanları genellikle bakım merkezlerinde ("Pflegestützpunkten") çalışırlar. Yakınınızdaki bir bakım merkezini bulmak için sağlık sigortanıza başvurun veya bdb.zgp.de veri tabanını kontrol edin.
  • Sizi bakım sağlama konusunda eğitecek ücretsiz kurslara katılabilirsiniz. Burada bir bakıcı olarak bilmeniz gereken her şeyi öğrenirsiniz. Bu kursları, sigorta şirketleri sağlar. Bu konuda daha fazla bilgi almak için bir bakım danışmanıyla iletişime geçebilirsiniz.
  • Yardım grupları, tavsiye ve destek almak için harika yerlerdir. Kendinizi bu konuda yalnız hissediyorsanız, bu gruplar aracılığıyla sizinle benzer durumda olan insanlarla tanışabilirsiniz. Bakım danışmanınız, bölgenizdeki yardım grupları hakkında size bilgi verebilir.
  • Eğer hastalanırsanız veya tatile çıkarsanız, "Verhinderungspflege" almak için başvuruda bulunabilirsiniz, yani her yıl altı hafta izin alarak sorumluluklarınızı bir hemşire bakım firmasına devretme hakkınız vardır. Uzun vadeli bakım sigortası, yokluğunuz sırasında verilen hizmet maliyetlerinin bir kısmını karşılar.
  • En az bakım seviyesi 2’ye sahip bir kişiden sorumluysanız ve bakımı için haftada en az 10 saat (en az iki güne yayılmış bir şekilde) harcıyorsanız, bakım sigortası sizin için emekli aylığı ve işsizlik sigortası primlerini öder. Buna ek olarak, sağladığınız bakım sırasında veya bakıma giderken olabilecek kazalara karşı sigortalanırsınız.
Bir akrabanın bakımını üstlenmişken işime nasıl devam edebilirim?

Aynı anda hem çalışıp hem de bir yakınınızın bakımıyla ilgileniyorsanız, belirli süreler için işten muaf olma hakkınız vardır. Bu süre zarfında işten çıkarılmazsınız, ancak işvereninizden herhangi bir ücret de almazsınız.

Bir yakınınıza bakmak için işten daha uzun süre muaf tutulabilmenizi sağlayan birkaç farklı bakım planı vardır:

  • Bakım Zamanı ("Pflegezeit"): İşvereninize bakım zamanı için başvuruda bulunursanız, altı aya kadar tam veya yarı zamanlı olarak izin alabilirsiniz. Bu izni almak için, işvereninize en az on gün öncesinden, bakım zamanının süresini ve başlangıç ​​tarihini belirten yazılı bir başvuruda bulunmanız gerekir.
  • Aile Bakım Zamanı ("Familienpflegezeit"): Aile bakımı, 24 aya kadar işten izin almanıza olanak sağlar. Ancak yine de haftada en az 15 saat çalışmak zorundasınızdır. Bu plandan yararlanmak için işvereninize en az sekiz hafta önceden başvuru yapmanız gerekmektedir.
  • Kısa süreli çalışma kapasitesi kaybı ("kurzzeitige Arbeitsverhinderung"): Acil bir durumda, işvereninize 10 güne kadar izinli sayılacağınız "kısa süreli çalışma kapasitesi kaybı" için başvuruda bulunabilirsiniz- bu bir yakınınızın birden yardıma muhtaç hale gelmesi durumunda kullanışlıdır. İşvereniniz bu on gün boyunca size ödeme yapmayacaktır, ancak uzun süreli bakım sigortası şirketine "bakım destek ödeneği” ("Pflegeunterstützungsgeld") almak için başvuruda bulunabilirsiniz. Bakım ihtiyacı oluşur oluşmaz, böyle bir ödenek için başvuruda bulunmanız gerekir.
Önemli

Bakıcınız size kötü davrandığı takdirde, örneğin bakımınızı ihmal ettiği veya size şiddet gösterdiği takdirde, bölgenizdeki Kriz Yardım Hattı'nı arayabilirsiniz. Bdb.zqp.de adresine girerek ayrıca başka bir danışma merkeziyle de iletişime geçebilirsiniz. Diğer bir seçenek ise yakındaki bir bakım merkezine ("Pflegestützpunkt") ulaşmaktır.