در برلین مانند همه ایالتها در ابتدا کودکان به مدرسه ابتدایی (Grundschule) میروند و برای دوره متوسطه و دبیرستان (لیسه) سه گزینه وجود دارد: انتگریته سکوندار شوله (Integrierte Sekundarschule)، گماینشفت شوله (Gemeinschaftsschule) و گمنازیوم (Gymnasium).
مدرسه ابتدایی (Grundschule) در برلین معمولا ۶سال طول می کشد. اگر فرزند شما می خواهد به مدرسه عالی برود که زبان شناسی (لاتین و یونانی) بخواند، پس او معمولا باید پس از کلاس چهارم مدرسه ابتدایی را ترک کند و مرحله بعدی را شروع کند . کودکان با استعداد عالی و نخبه می توانند پس از ۴یا ۵ سال مدرسه ابتدایی را تمام و دوره دبیرستان را شروع کنند. اگر کودک شما در دو سال آخر دوره ابتدایی مشکل داشته باشد، ممکن است مجبور شود یک سال بیشتر در مدرسه ابتدایی آموزش ببینید.
پس از مدرسه ابتدایی، والدین تصمیم می گیرند که فرزند شان شامل کدام مدرسه شود. مدرسه اولی هم معمولا توصیه می کند که چه مدرسای برای دانش آموز مناسب است. البته در برلین برای دوره متوسطه سه گزینه وجود دارد:
انتگریته سکوندار شوله (Integrierte Sekundarschule)
گماینشفت شوله (Gemeinschaftsschule)
گمنازیوم (Gymnasium)
انتگریته سکوندار شوله با کلاس ۷ شروع می شود و تا کلاس ۹، ۱۰ و یا ۱۳ ادامه می یابد. ساعات درسی این مدارس تمام روز است کودکان تا ساعت ۴ عصر در مدرسه میمانند، همانجا ناهار میخورند و بعد از ظهر هم به درس ادامه میدهند. در این مدرسه فرزند شما این فرصت را دارد تا بعد از ختم کلاس نهم برای آموزش های حرفهای اقدام کند و یا بعد از ختم کلاس دهم سند فراغت مدرسه دریافت کند. در این مدرسه همچنان نوجوانان میتوانند سند ابیتور(Abitur) را با ختم کلاس سیزدهم بدست بیاورند. با داشتن هرکدام از این مدارک کلاس ۹، ۱۰ و یا ۱۳، فرد میتواند شامل آسبیلدونگ (Ausbildung) شود اما برای دانشگاه رفتن باید تا کلاس ۱۳ ادامه داده باشد و موفقانه تمام کند.
مدرسه عمومی ازکلاس پنجم شروع می شود و میتواند بعد از کلاسهای ۹، ۱۰ و یا ۱۳ به پایان برسد. البته کودکانی که ابتدا به مدرسه ابتدایی شامل شده بودند، میتوانند از کلاس پنجم به این مدرسه راه یابند، ولی برای کودکانی که از کلاس اول در همین مدرسه بودند همچنان از کلاس اول شروع میشود و دانش آموزان میتوانند نظر به تصمیم خودشان از کلاس نهم، دهم یا هم سیزدهم که همان دیپلم (Abitur) است فارغ شوند. در این مدرسه همه دانش آموزان از کلاس اول تا دهم یا سیزدهم با هم می آموزند و شما مجبور نیستید عجله کنید و تصمیم بگیرید که در پایان مدرسه بچه شما چه مدرکی خواهد گرفت، چرا كه او تمام گزینه ها را دارد. بطور مثال اگر تا کلاس نهم ادامه دهد میتواند شامل آموزش های حرفه ای (Ausbildung) شود و با ختم کلاس دهم مدرک متوسطه مدرسه را بگیرد و با ختم کلاس ۱۳ دیپلم (Abitur) دریافت کنند و وارد دانشگاه شود.
گمنازیوم (لیسه) یا دبیرستان با کلاس هفتم شروع میشود و دانش آموزان دیپلم (Abitur) خود را با سپری کردن کلاس دوازدهم اخذ میکنند ومیتوانند مستقیما وارد دانشگاه شوند. در این مدارس، دانش آموزان باید بسیار زیاد تلاش کنند و رفتار معلمان و شرایط درسی بسیار سخت گیرانه است. همه باید حداقل دو زبان خارجی یاد بگیرند. بسیاری از دبیرستان روی حوزه های خاصی مانند علوم ساینس، موسیقی و هنر، زبان و ورزش تمرکز دارند. کسانی که پس از کلاس ۹ یا ۱۰ گمنازیوم را ترک می کنند، معمولا به طور خودکار مدارک تحصیلی (Ersten Allgemeinbildenden Abschluss) و یا (Mittleren Schulabschluss) را دریافت می کنند. با کسب ابیتور فرزند شما میتوانند بین رفتن به دانشگاه وتحصیلات عالی و گذراندن آسبیلدونگ یکی را انتخاب کند.
هنگامی که در آلمان درخواست پناهندگی میکنید و رسما به عنوان پناهجو ثبت و مقیم میشوید، باید کودکان را هرچه سریع تر به مدرسه ثبت نام کنید. ابتدا باید فرزندان خود را در اداره آموزش و پرورش (Schulamt ) در منطقه خود ثبت نام کنید. در این وبسایت میتوانید اداره آموزش پرورش (معارف) در منطقه خود را پیدا کنید. این دفتر تصمیم خواهد گرفت که فرزند شما به کدام مدرسه و کلاس چندم باید ثبت شود. تصمیم آنها بستگی به سن، مهارت های زبان و معاینات پزشکی طفل شما دارد. هنگامی که تصمیم را برای شما فرستادند، باید فرزند خود را در مدرسه ای که پیشنهاد شده است ثبت نام کنید. کودکانی که نمی توانند آلمانی صحبت کنند، ابتدا به کلاس های ویژه اموزش زبان آلمانی فرستاده می شوند.
کارکنان محل اقامت یا کمپ شما می توانند شما را در روند ثبت نام کمک کنند.
شما باید در طول دو هفته اول ماه اکتبر فرزند خود را در مدرسه تعیین شده توسط اداره آموزش و پرورش (Schulamt) ثبت نام کنید. معمولا این اداره نزدیکترین مدرسه ابتدایی به خانه شما را به شما معروفی میکند. قبل از ثبت نام، کودک شما توسط دکتر متخصص مدرسه مورد بررسی قرار می گیرد و مهارت های زبان آلمانی وی نیز بررسی می شود.
اطلاعات و مقرراتی که در تمام ایالت های فدرال اعمال می شود.
سیستم مدارس در آلمان
سیستم مدارس در آلمان در هر ایالت متفاوت است.